efÛebleefvekeâe – मार्च २०२३


 cee@efvme. øeâeefvmeme keâesefjÙee
 
 heoÙee$ee Je ØeeÙeef§eòekeâeU
 
 heoÙee$ee ner peJeUpeJeU meieàÙeebÛe Oecee&le Skeâ Gòece Je Goeòe DeMeer hejbheje mecepeueer peeles. DeeheuÙee peerJeele peerJe Deens, leesJej ÚesšŸee-cees"Ÿee Oeeefce&keâ heoÙee$ee keâ¤ve heojele hegCÙe hee[tve IÙeeJes, Demes peJeUpeJeU meJe&Ûe OeceeËÛes ßeæeJeble mecepeleele. DeeheuÙee Deepetyeepetuee JeeJejCeejs efnbot yeebOeJe keâeMeerÛeer Ùee$ee keâjCÙeeÛee ØeÙelve keâjleele, lej keâener yeebOeJe SKeeÅee heefJe$e veoerYeesJeleer heefjYeüceCe keâjleele. JesieJesieàÙee Øeebleeble jenCeejs pewve yeebOeJe Lesš DeeheuÙee DeeieeMeeruee Ùesleele. heejMeer yeebOeJe JeeheerpeJeUÛÙee GOeJee[e Ùee ieeJeer peeleele, lej cegmeueceeve Oecee&Ûes Meneoe, meueen, mece (GheJeeme), pekeâele (oeveOece&), npe (Ùee$ee) ns heeÛe DeeOeejmlebYe Deensle. lÙeele Ùee$esuee cenòJeeÛes mLeeve efoues peeles. lÙeeuee les ‘npe’ cnCeleele. pÙeeÛeer DeeefLe&keâ heefjefmLeleer Je Meejerefjkeâ #ecelee meeLe osles leesheÙeËle DeeÙeg<Ùeele Skeâoe lejer cekeäkeâe-ceefovee heÙeËleÛeer Ùee$ee keâjeJeer Demee lÙeebÛee ob[keâ Demelees.
 ef¡emleer Oecee&le heoÙee$esuee lemeb mLeeve Deens keâe? heoÙee$esÛeer ceneve hejbheje ef¡emleer YeeefJekeâeble cetU Oe¤ve jeefnueer Deens keâe? ¢ee ØeMveebÛes Gòej neskeâejeLeea DemesÛe ÅeeJes ueeiesue. lemes heenlee cegmeueceeve hejbhejsle ®UuesuÙee keâener yeeyeer ¢ee ef¡emleer hejbhejsletveÛe DeeuesuÙee Deensle. ef¡emleer Oece& ne cegmeueceeve Oecee&ÛÙee GieceeÛÙee mene Melekesâ Deieesojheemetve ef¡emleer yeebOeJeebÛÙee DebieJeUCeer he[uesuee neslee. ÙesMet ef¡emleeÛes Øesef<ele pÙee ef"keâeCeer hegjues Deensle lÙee ef"keâeCeÛÙee Øesef<eleebÛÙee Le[iÙeebvee Yesšer osTve ef¡emleer yeebOeJe lesLetve ØesjCee IesCÙeeÛee ØeÙelve keâjerle Demele. leesÛe Øekeâej Skeâ De«emLeeve IesTve cegmeueceeve Oecee&le Ûeeuet ueeieuee.
 veJÙee keâjejeleerue keâener ØeLeebÛes cetU ns pegvÙee keâjejele ®leuesues Deens. pegvÙee keâjejele yesLesue ns ieeJe Oeeefce&keâ °Ÿee cenòJeeÛes nesles. lÙee yesLesue ieeJeele DeeheuÙee GMeerKeeueer Skeâ oie[ IesTve Ùeekeâesye Peesheuee neslee. lÙee oie[ele osJe Deens, Demee DeeieUeJesieUe mee#eelkeâej lÙeeuee lesLes Peeuee. lesLes lÙeeves Jesoer yeebOeueer Je lÙeeuee ‘Sue-yeLesue’ Demes veeJe efoues nesles (Glheòeer ØekeâjCe 35). lÙee yesLesue ieeJeeuee Yesš osCÙeeÛeer hejbheje FŒeeSue ueeskeâeble nesleer. pes®meuesceÛÙee cebefojekeâ[s peeCes, ner osKeerue leMeeÛe ØekeâejÛeer Skeâ hejbheje. DeJeIÙee yeeje Je<eeËÛee Demeleevee ÙesMetuee lÙeeÛÙee DeeF&Jeef[ueebveer cebefojeuee Yesš osCÙeemee"er vesues nesles Je Ùesleevee lees DeeheuÙee heeuekeâebmeceJesle veJnlee, ne Je=òeevle DeeheuÙeeuee ÛeebieueeÛe %eele Deens. ÙesMet cees"e PeeuÙeeJej lees mJele: ieeefueueerletve pes®meuescekeâ[s DeeheuÙee efMe<ÙeebmeceJesle heeÙeer peele Demes. leerÛe hejbheje heg{s Ûeeuet jeefnueer.
 lÙee keâeUer Yet-ceeie& DeeefCe peue-ceeie& nerÛe oesve JeenlegkeâerÛeer cenòJeeÛeer meeOeves DemeuÙeecegUs pÙeebvee Ùee$ee keâjeÙeÛeer Deens les keâOeer peueceeiee&ves lej keâOeer Yetceeiee&ves heoÙee$esÛee DeJeuebye keâ¤ve heojele hegCÙeeF& hee[tve Iesle Demele. lesJne DeLee&leÛe DeepeÛÙeemeejKeer JeenlegkeâerÛeer DeÅeÙeeJele meeOeves veJnleer. Gbš, iee{Je, Iees[e ÙeebmeejKÙee peveeJejebÛÙee hee"erJej yemetve, lej keâOeer mJele: Ûeeuele peeTve ¢ee heoÙee$ee hetCe& kesâuÙee peele. ÙesMet DeeefCe lÙeeÛes Øesef<ele ¢eebveer FŒeeSueÛÙee YetceerceOÙes Deeheues ceneve keâeÙe& keâ¤ve lÙeebveer lesLes MesJešÛee Õeeme IesleuÙeecegUs lÙeebÛÙee Õeemeeletve ØesjCee IesCÙeemee"er Je DeeheuÙee efpeJeeuee GYeejer osCÙeemee"er ef¡emleer YeeefJekeâ meg®JeeleerÛÙee efhe{erheemetve meenefpekeâÛe FŒeeSue Yetceerkeâ[s JeUues. ef¡emleer Oecee&le heoÙee$esÛeer ner ØeLee efhe{Ÿeeved efhe{Ÿee Ûeeuet jeefnuÙeecegUs lÙee Yetceeruee ‘heefJe$e Yetceer’ DeLeJee ‘heeJeve Yetceer’ ns GheveeJe he[ues.
 DeeÙeg<Ùeele pesJne cenòJeeÛee efveCe&Ùe IÙeeÙeÛee Demesue lÙee DeeOeer keâener meble Je cenble meenefpekeâÛe ¢ee heeJeveYetceerkeâ[s JeUle. lÙeele keâener mebleosKeerue Deensle. lÙeele Skeâ DelÙeble GuuesKeveerÙe veeJe Deens les cnCepes ueesÙeesuee ieeJeÛee meble FivesefMeÙeme ¢eebÛes. lÙeeves mJele: meble-cenelcÙeebheemetve ØesjCee Iesleueer Je lees heeJeveYetceerÛÙee Ùee$esuee efveIeeuee. FivesefMeÙeme ne meg®Jeeleeruee Skeâ mewvÙeeefOekeâejer neslee. ÙesMetÛÙee ieewjJeeLe& lÙeeÛes Skeâ Øesef<eleerÙe mewvÙe GYes keâjeJes, DeMeer FivesefMeÙemeÛeer OeejCee nesleer. cnCetve lees cenòJeeÛee efveCe&Ùe IesCÙeeDeeOeer lÙeeÛeer heeJeues pej heeJeveYetceerkeâ[s JeUueer Demeleerue lej lÙeele veJeue les keâeÙe? FivesefMeÙeme ne cetUÛee mhesve osMeeleuee. keâener keâeU Deelce-hejer#eCeele IeeueJeuÙeeJej lees leerLe&Ùee$esuee efveIeeuee. peelee-peelee lees ceeBšsmesješ ¢ee ieeJeer heesnesÛeuee. 1523 ¢ee meeueÛÙee mehšWyej ceefnvÙeele lees pes®meuesceuee heesnesÛeuee. heoÙee$ee keâjerle Demeleevee Deveskeâ YeeJeYeeJevee lÙeeÛÙee Deble:keâjCeele GÛebyeUtve Ùesle neslÙee. lÙeebleuÙee lÙeele DeeheuÙee mJele:Ûeer Oeeefce&keâ pe[CeIe[Ce ner KeesueJej JneÙeuee nJeer, ner Keble lÙeeuee DemJemLe keâ¤ve mees[le nesleer. cnCetve he@jerme efmLele Oece&efMe#eCeeÛÙee GÛÛe DeMee ceneefJeÅeeueÙeele peeCÙeeÛes lÙeeÛÙee ceveeves Iesleues. ¢ee GÛÛe efJeÕeefJeÅeeueÙeele lÙeeuee øeâeefvmeme PesefJeÙej, heeršj Hesâyej ¢eebÛÙeemeejKes õ°s meeLeeroej efceUeues Je lÙeebletve heg{s ‘ÙesMetmebIe’ ¢ee ceneve efceMevejer mebIešvesÛeer pe[CeIe[Ce Peeueer. lÙeebvee DeeCeKeerve meeLe-meeLeeroej efceUeues. lÙeebveerosKeerue peJeUheemeÛÙee leerLe&#es$eer heoÙee$ee keâ¤veÛe cenòJeeÛes efveCe&Ùe Iesleues.
 ef¡emleer hejbhejsle pÙee heoÙee$esÛeer meg®Jeele kesâueer peeles leer meble-cenble ¢eebÛÙee heeJeueebJej heeTue "sJetveÛe. ÙesMetÛee Øesef<ele meble pescme ¢eeves Oece&ØeÛeejemee"er Je Øemeejemee"er npeejes cewueebÛee ØeJeeme kesâuee. MesJešer lÙeeÛÙee DemLeer mhesveceOeerue keâeWhesmšesuee ¢ee ieeJeer heesnesÛeuÙee. lÙee DemLeeRvee ceeve osCÙeemee"er ceõero DeeefCe yeemexefuevees ¢eebmeejKÙee Menjebletve ueeskeâ heeÙeer efveIeeÙeÛes. lÙeebÛÙee ieàÙeeYeesJeleer mecegõefkeâveejer meehe[CeeNÙee MebKe-efMebheuÙeebÛÙee ceeUe DeesJeuesuÙee DemeeÙeÛÙee. ceneje°^ele efomeCeeNÙee JeejkeâNÙeebmeejKes ns ef¡emleer Jeejkeâjer heoÙee$ee keâjerle keâjerle keâeWhesmšesuee ¢ee šskeâ[erJej peeTve heesnesÛele. As you go, you grow; and as you grow, you go. ¢eeceeieÛeer heeÕe&Yetceer Demetve ef¡emleer lehemÙesle heoÙee$esuee Skeâ GÛÛe mLeeve osCÙeele Deeuesues Deens. ¢eeÛe keâejCeemleJe meesUeJÙee Melekeâele nesTve iesuesues meble efHeâueerhe vesjer ns mebOÙeekeâeUÛee keâeUesKe he[lesmeceÙeer jespe jesceceOeerue meele ÛeÛexmevee Yesšer osle osle yeeje cewueebÛeer heoÙee$ee keâ¤ve DeeheuÙee DebleÙee&ceerÛeer Yetkeâ YeeieefJeCÙeeÛee ØeÙelve keâjerle. ‘pees Ûeeuele jenlees lÙeeÛes YeeiÙe GpeUles’ Demes Gheefve<eoelener cnšuesues Deens. lÙeeceeieÛeer YeeJevee osKeerue leerÛe.
 heoÙee$esÛes cenelcÙe DeesUKetve ef¡emlemeYesves keâener Melekeâebheemetve ØelÙeskeâ MelekeâeÛes Ûeej Yeeie kesâues Deensle Je ØelÙeskeâ hebÛeefJemeeJÙee Je<ee&uee ‘heefJe$e Je<e&’ cnCetve peenerj keâjCÙeeÛeer ØeLee meg¤ kesâueer Deens. lÙee heefJe$e Je<eea YeeefJekeâ jesceuee Yesšer osleele. lÙee leerLe&#es$eer heeÙeheerš keâ¤ve lesLes DemeuesuÙee meble heeršj ÛeÛe&, meble hee@ue ÛeÛe&, meble pee@ve ÛeÛe& Je heefJe$e ceefjÙesÛes cenecebefoj ¢ee Ûeej ÛeÛexmevee Yesšer osleele. ¢eeÛeeÛe DeLe& Demee keâer ef¡emleer Oece&-lehe§eÙexle DeelcÙeeÛÙee MegæerkeâjCeekeâjlee heoÙee$ee ner cenòJeeÛeer mecepeueer iesueer Deens.
 Deueerkeâ[ÛÙee keâeUele heefJe$e ceefjÙesÛÙee leerLe&mLeeveebvee Yesšer osCes ne ¢ee heoÙee$esÛee Skeâ cenòJeeÛee Yeeie mecepeuee peelees. ce@efkeämekeâes ¢ee osMeele iJeeoeuethes ¢ee ieeJeer 9 ef[meWyej 1531 jespeer pee@ve oerDesiees ¢ee Meslekeâjer le®Ceeuee heefJe$e ceefjÙesves oMe&ve efouÙeeheemetve lÙee ieeJeeves DeefKeue peieleeÛes [esUs DeeheuÙeekeâ[s JesOetve Iesleues Deensle. pee@veves heg{s kesâuesuÙee DeeheuÙee DebieJeŒeele heefJe$e ceefjÙesves DeeheuÙee DeeWpeUerletve keâener iegueeyes Øeoeve kesâueer. leer iegueeyes IesTve pee@ve lÙeebÛÙee efyeMeheebkeâ[s iesuee Demeleevee heefJe$e ceefjÙesÛes lespemJeer ¤he lÙee JeŒeeJej Gcešuesues efyeMehecenesoÙeebvee efomeues. lÙee efoJemeeheemetve efleLes GYeejCÙeele DeeuesuÙee ÛeÛe&uee YeeefJekeâ heoÙee$ee keâ¤ve Yesšer osT ueeieues. pes Peeues lÙee ieeJeÛes les heg{s Ie[ues ueg[d&me DeeefCe Heâeeflecee ¢ee ieeJeer. ce@efkeämekeâesØeceeCes øeâevmeceOeerue ueg[d&me DeeefCe heesleg&ieeueceOeerue Heâeeflecee ¢ee ieeJeer ueeKees Ùee$eskeâ¤bÛeer jerIe ueeieuesueer DeeheuÙeeuee efomeles. efleLes efoJemeYej Ùee$eske⤠DeeheuÙee ieg[IÙeeJej Ûeeuele Ûeeuele ÙesTve heefJe$e ceefjÙesÛes oMe&ve Iesleele. pes nesles heesleg&ieeue DeeefCe øeâevme ¢ee osMeeble, lesÛe DeeheuÙeeuee heeneÙeuee efceUles DeeheuÙee oef#eCe Yeejleeleerue Jesuebkeâveer ¢ee ieeJeer. cewueesvedcewue YeeefJekeâ heeÙeer Ûeeuele peeleele Je lÙee ieeJeele heesnesÛeuÙeeJej ieg[IÙeeJej Ûeeuele Ûeeuele Deeheuee veJeme hetCe& keâjleele.
 Flekeâer Leesj Je hegjeleve hejbheje ueeYeuesuÙee heoÙee$esÛes cenelcÙe Deeheues ceje"er Yeeef<ekeâ ef¡emleer YeeefJekeâ keâener efJemejues veenerle. petve ceefnvee GieJeuee keâer ØelÙeskeâ MeefveJeejer JemeF&keâj YeeefJekeâ YeuÙee henešsme Ûeeuele-Ûeeuele jceso ceeTueerÛÙee ojJeepeele peeTve Oe[keâleele. mehšWyej ceefnvee GieJeuee keâer heefJe$e ceefjÙesÛÙee pevceefoveeÛes DeewefÛelÙe meeOetve veiejkeâ[Ûes YeeefJekeâ njsieeJe ÙesLes celeceeJeueerÛes oMe&ve Iesleele. lemesÛe cegbyeF&ceOeerue ye@C[^e ÙesLes ceesleceeJeueerÛÙee ÛejCeeMeer heeÙeOetU Pee[leele.
 ef¡emleer hejbhejsleerue heoÙee$esÛes DeeieUsJesieUs mLeeve heenlee Je ›egâmeeÛÙee 14 heefJe$e mLeeveebÛeer Yekeäleer DeeheuÙee DebieJeUCeer he[ueer Demelee ØeeÙeef§eòekeâeUele heoÙee$esuee ogÙÙece mLeeve efceUlee keâecee veÙes. JemeF& efkeâuuee ns JemeF&leerue ef¡emleer hejbhejsÛes heeUCeeIej Deens. lÙee heeUCeeIejeletve mHetâleea, ØesjCee Je Tpee& IesCÙeemee"er heoÙee$ee keâ¤ve efleLes DemeuesuÙee SKeeÅee ÛeÛe&uee Yesš osCÙeeÛee Ghe›eâce DeeheCe Ûeeuet kesâuÙeeme GheJeemekeâeU (ØeeÙeef§eòekeâeU) meeLe&keâer veener keâe ueeieCeej?