सुवार्ता

 cee@efvme. øeâeefvmeme keâesefjÙee
 
 DeeÅe mebheeokeâebÛÙee menJeemeele
 
 Heâeoj [e@ceefCekeâ DeeefyeÇDees ns DeeheuÙee ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛes DeeÅe mebheeokeâ. ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛÙee yeeuÙeeJemLesle lÙeebveer DeeF&Ûeer Yetefcekeâe yepeeJeueer. meoj ceeefmekeâ efkeâMeesjJeÙeerve Demeleevee lÙeebveer efhelÙeeÛeer Yetefcekeâe yepeeJeueer DeeefCe DeKesjheÙeËle Skeâe JeÙeesJe=æ, leheesJe=æ, %eeveesJe=æ DeepeesyeeØeceeCes lÙeebveer ¢ee ceeefmekeâeÛes ceeie&oMe&keâ cnCetve Yetefcekeâe yepeeJeueer. ¢ee ceeefmekeâeÛÙee meg®JeeleerÛÙee keâeUele les kesâJeU Dee" heeveebÛes he$ekeâ nesles. nUtnUt lÙeeÛee Deekeâej DeeefCe Øekeâej yeouele iesuee. cee$e, meg®JeeleerÛÙee keâeUele lÙeeÛeer meeefneflÙekeâ Je DeeefLe&keâ Ie[er yemeefJeCes ne SkeâKeebyeer lebyet neslee. mebheeokeâebvee YeeJeer uesKekeâebÛes Gbyej"s efPepeJeeJes ueeiele. pÙeebvee meeefneflÙekeâ vepej Deens, lÙeebvee efJe<eÙe megÛeJeeJes ueeiele. DeveskeâebÛÙee neleeble hegmlekesâ IeeueeJeer ueeiele DeeefCe meJeeËle efpeefkeâjerÛee ØeMve cnCepes ceeefmekeâeÛeer DeeefLe&keâ Ie[er yemeJeCÙeemee"er ØeÙelveebÛeer hejekeâe°e keâjeJeer ueeies.
 ieesjsieeJe ÙesLeerue ieg®efJeÅeeueÙeele Oece&ieg®heoeÛeer leÙeejer keâjerle Demeleevee DeOetve-ceOetve ceePee Ûesnje ‘megJeelee&’ceOeerue JeeÛekeâebvee efomele Demes. keâOeer lees SKeeÅee keâefJelesceOetve, keâOeer SKeeÅee ueIegkeâLesletve, lej keâOeer SKeeÅee JewÛeeefjkeâ uesKeeletve. heCe lÙee ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛÙee pe[CeIe[Ceerle SKeeoer Yetefcekeâe yepeeJeeJeer ueeiesue Demes lesJne ceePÙee mJehveelener veJnles. iegpejeleceOeerue veJÙeeves mLeeheve PeeuesuÙee ye[esoe ¢ee Oece&Øeebleele cegbyeF&Ûes Oece&ieg¤ FivesefMeÙeme ef[meespee ¢eebÛeer efyeMehe cnCetve efveÙegkeäleer Peeueer nesleer. ¢ee veJÙee Oece&Øeebleeuee cegbyeF&leerue mesefcevejerves Oece&ieg¤ ÅeeJesle, DeMeer efJeveJeCeer kesâueer peele nesleer Je lÙee F&<exves hesštve Deecner keâener yeÇome& iegpejeleer Yee<esÛeer leeW[DeesUKe keâ¤ve Iesle neslees. ceePÙee neleele lej keâOeer-keâOeer iegpejeleer Yee<esleerue Glke=â° keâeobyeNÙee (THe&â veJeuekeâLee) efomet ueeieuÙee neslÙee. iegpejelekeâ[s peeCeeNÙee iee[Ÿee ceePes ue#e JesOetve Iesle neslÙee. leesÛe ceePÙee iee[eruee yeÇskeâ ueeieuee. efleves ®U yeoueues DeeefCe ceuee meebieCÙeele Deeues keâer ‘‘efvece&UÛÙee MeeUsle ØeeÛeeÙee&Ûeer Yetefcekeâe yepeeJeCeeje Je ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛes pet KeebÅeeJej Demeuesues Heâe. [e@ceefCekeâ DeeefyeÇDees ns lÙeeÛÙee yeer.S[.ÛÙee DeYÙeemeemee"er keâener keâeUemee"er cegbyeF&uee peele Deensle DeeefCe lÙeebÛeer Yetefcekeâe legcneuee Je"JeeÙeÛeer Deens.’’
 Peeues. ceePÙee iee[erÛes ®U yeoueues. 31 ces 1968 jespeer. ceer nesueer ›eâe@me ÛeÛe&, efvece&U Ùee ue#eJesOeer osJeeueÙeeÛÙee heeÙeNÙee Ûe{tve iesuees. Heâe. DeeefyeÇDees DeeefCe ceer Deecner oesIes meeneÙÙekeâ Oece&ieg¤ Je ieesJee ÙesLes pevceuesues Heâe. «esiejer legmkeâevees ns Oece&ieg¤ DeeceÛes ØecegKe Oece&ieg¤ nesles. Dee"Je[Ÿeeleerue mene efoJeme Heâe. DeeefyeÇDees efMe#eCeemee"er cegbyeF&uee Demele lesJne ceer hegmlekeâebveer YejieÛÛe YejuesuÙee lÙeebÛÙee Keesueerleerue hegmlekeâebÛÙee menJeemeele Demes.
 Heâe. DeeefyeÇDees ns pejer meeneÙÙekeâ Oece&ieg¤ Demeues lejer ueeskeâesheÙeesieer keâeces keâjCÙeeÛee lÙeebÛee efheb[ DemeuÙeecegUs jefJeJeejÛÙee efoJeMeer lÙeebÛeer iee"Yesš IesCÙeemee"er DeveskeâebÛeer G[er he[s. ueeskeâebÛeer megKeog:Kes Ssketâve IesCes, lÙeebÛes Deßet hegmeCes DeeefCe peceuÙeeme lÙeebvee ceoleerÛee nele osCes ns lÙeebÛes cegKÙe iegCe ceer heenle Demeleevee heleer-helveerceOeerue nsJesoeJes, YeeJeeYeeJeebleerue peceerve-pegceuÙeebÛes ØeMve DeeefCe meceepee-meceepeeleerue leer›e celeYeso mees[efJeCÙeele lÙeebÛee yejeÛe JesU peeF&. GjuesuÙee JesUsle les ceePeer meeefneflÙekeâ pe[Ce-Ie[Ce keâjerle nesles. oesve Je<eeËÛee lÙeebÛee menJeeme ne ceePÙee peerJeveele Skeâ meeefneflÙekeâ DeesDe@efmeme neslee. lÙee DeesueeJÙeeJej ceePeener meeefneflÙekeâ efheb[ heesmeuee peele neslee. ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛeer SketâCe peyeeyeoejer pejer lÙeebÛeer Demeueer lejer lÙeeÛeer pe[Ce-Ie[Ce keâjCÙeeÛes keâece efvece&U ÛeÛe&peJeU jenCeejs keâJeer meer. yeer. oes[leer ¢eebÛeer Je ceePeer nesleer.
 GbÛeeJej Demeuesues efvece&U ÛeÛe&Ûes DeeJeej Je lesLes mecegõeJe¤ve ÙesCeeje OeeJelee Jeeje ¢eecegUs lesLes efceUeÙeÛee ceeLesjeveÛee DevegYeJe. DeeceÛes meeÙebkeâeUÛes Yeespeve Peeues keâer Heâe. DeeefyeÇDees DeeefCe ceer MeleheeJeueer keâjCÙeemee"er ÛeÛe&ÛÙee DeeJeejele yejeÛe JesU ÙesjPeeje Ieeuele Demet. Oece&ieg¤bÛÙee peerJeveele lÙeebvee efceUCeejs heefnues he@efjMeefØemš keâmes cenòJeeÛes Demeleele les ceuee DeeJepet&ve meebiele Demele. Gòeve ÙesLes les Demeleevee lesLes Demeuesues lÙeebÛes Oe[e[erÛes he@efjMeefØemš cee@efvme. [gje[es Je heehe[er Oece&«eeceele Demeleevee lesLes Demeuesues $e+ef<eleguÙe Heâe. cee@efvme. meu{eCee ¢eebÛee lÙeebÛÙee pe[CeIe[CeerJej keâmee ØeYeeJe he[uee neslee les ceuee JeejbJeej meebiele Demele Je lÙeeÛeer GpeUCeer les keâjle Demeleevee ¢ee ceePÙee heefnuÙee-JeefnuÙee menkeâejer Oece&ieg¤bÛÙee JÙeefkeäleceòJeeÛeer Je keâle=&lJeeÛeer Úehe ceePÙee ceveeJej he[le nesleer. veJee Oece&ieg¤ cnCetve ceePee efheb[ lÙeebÛÙee vepejsKeeueer heesmeuee peele neslee. lÙeebÛÙee menJeemeele jenCes, lÙeebÛÙee yejesyej JeeJejCes Je cenòJeeÛÙee meeceeefpekeâ, meeefneflÙekeâ cetuÙeebJej lÙeebÛÙeeyejesyej ÛeÛee& keâjCes ne Skeâ ogceeaU Ùeesie neslee. ceePÙee JeÙeeÛÙee Ssve efleMeerceOÙes ceePÙee ceveeJej ¢ee DeeÅe mebheeokeâeÛÙee efJeÛeejMewueerÛee ØeYeeJe he[le neslee. pesJne heeneJes lesJne lÙeebÛÙee neleeble veJe-veJeerve hegmlekesâ, DeÅeÙeeJele ceeefmekeâs Je Oece&ieg¤bÛÙee peerJeveeuee hees<ekeâ DeMeer efveÙelekeâeefuekesâ efomele. les cegbyeF&uee iesuÙeeJej lÙeeÛe hegmlekeâebJej, efveÙelekeâeefuekeâebJej heejeÙeCe keâjCes ns ceePes hejceYeeiÙe. DeMee Øekeâejs ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛÙee DeeÅe mebheeokeâeÛÙee menJeemeele ceePes peerJeve Ûeeueues nesles.
 DeepeÛeer ‘megJeelee&’ DeeefCe 70 Je<eeËhetJeeaÛeer ‘megJeelee&’ ¢eeÛÙeele oesve OeÇgJeebÛes Deblej Deens. lÙee keâeUÛeer JemeF& leMeer megefMeef#ele veJnleer. meeJekeâejMeenerves, Deveskeâ ¤{er, hejbheje ¢eebveer efleuee Jes{ues nesles. efoJemeYej Ieece ieeUuee lejer lÙee MeslekeâNÙeebÛÙee neleeble GhepeerefJekesâmee"er DeeJeMÙekeâ Demeuesues Ûeej hewmes ueeYele veJnles. Mesleer, kesâUer Je heeveJesue ne cegKÙe JÙeJemeeÙe. lÙeeuee pees[Oeboe cnCetve ogOe-ogYeles DeeefCe Yeepeerheeuee ¢eebÛeer efJe›eâer neÛe keâeÙe lees ueeskeâebÛee JÙeJemeeÙe. veeskeâjer-OebÅeemee"er OeeJeheU keâjCeejs Deieoer neleeÛÙee yeesšeJej ceespelee ÙesCeejs. mšsMevekeâ[s peeCeeje šebiee ns JeenlegkeâerÛes SkeâcesJe meeOeve. ceeuekeâerÛee keâejKeevee ne Deew<eOeeueener veJnlee. DeMee heefjefmLeleerle ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛee KeÛe& YeeieefJeCÙeemee"er peeefnjele efceUefJeCes cees"s efpeefkeâjerÛes keâece nesles. JemeF&uee yeesšyeebOeCeer keâjCeejs keâener ceeCemes nesleer hejbleg lÙeebvee peeefnjeleerÛeer leMeer DeeJeMÙekeâlee veJnleer. DeMee ueeskeâebheg{s peeefnjeleermee"er nele hemejJeCes, efceUsue eflelekesâ Je efceUsue lesJne peeefnjeleerÛes hewmes pecee keâjCes Je lÙee Yeeb[JeueeJej ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛes iee[s nekeâCes ner lÙee keâeUÛeer heefjefmLeleer. ‘megJeelee&’ÛÙee keâeÙee&ueÙeekeâ[s peeefnjele ÅeeÙeuee Ûegketâvener kegâCeer Ùesle vemes. DeMee efyekeâš heefjefmLeleerle Heâe. DeeefyeÇDees ¢eebÛee SkeâKeebyeer lebyet. les pÙeeØeceeCes uesKe, keâefJelee ieesUe keâjerle lÙeeÛeØeceeCes keâeveekeâesheNÙeebletve ‘megJeelee&’mee"er peeefnjeleer efceUJetve DeeCele. ueeskeâebvee ‘megJeelee&’ Debkeâ nJee neslee hejbleg lÙeemee"er Jeie&Ceer osCes ns lÙeebÛÙee jkeäleele veJnles Je Ssheleerlener veJnles. MeeUsle Ûeej DeeCes Heâer YejCes ns lÙeebvee hejJe[le veJnles, les ‘megJeelee&’Ûeer Jeie&Ceer keâmes YejCeej? Øeefleketâue heefjefmLeleerJej ceele keâ¤ve Heâe. DeeefyeÇDees ns ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛee iee[e nekeâle nesles Je lÙeebletve keâener uesKekeâ, keâener keâJeer, keâener Jeelee&nj, keâener mebheeokeâ ¢eebÛeer pe[Ce-Ie[Ce keâjerle nesles Je lÙeebvee ØesjCee osle nesles. Øeeslmeeefnle keâjerle nesles. ns Deens lÙeebÛes JewefMe°ŸehetCe& Ùeesieoeve.
 leesÛe Deeuee ceePÙeeJej Skeâ yeekeâe Øemebie. ieebOeerMeleeyoerÛes efveefceòe IesTve Deeues 1969 meeue. ceefnvee Dee@keäšesyej. ieebOeerMeleeyoerÛÙee efveefceòeeves ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛee Skeâ YejYekeäkeâce ‘efJeMes<eebkeâ’ keâe{CÙeeÛes ceveesjLe ceer jÛele neslees. ef¡emleer Je ef¡emleerlej uesKekeâebkeâ[tve uesKe YejYe¤ve Ùesle nesles. ceePeer Úeleer Hegâieueer. meieUs uesKe Skeâ$e Peeues. efÛe$ekeâejeves Deeheues keâewMeuÙe heCeeuee ueeJeues. cees"e YejieÛÛe ‘megJeelee&’Ûee ieebOeer efJeMes<eebkeâ Øeefmeæ Peeuee DeeefCe efpeLes lÙee keâeUer ‘megJeelee&’ ceeefmekeâ Úeheues peeF& lÙee cegbyeF&ÛÙee ‘SkeäPeeefcevej’ ØesmeceOetve Yeuescees"s efyeue Deeues. les efyeue ceePÙee neleele meesheJele les cnCeeues, ‘‘Debkeâ cees"e Deens, efyeueheCe cees"s Deens. les efyeue YejCÙeeÛeer peyeeyeoejer legPeer.’’ ceePÙee HegâieuesuÙee Úeleerle Oemmed Peeues. vegmeles mebheeokeâ nesCes JesieUs DeeefCe ceeefmekeâ ÛeeueJeCes JesieUs, ¢ee JÙeJenejer keâuhevee lÙee ieebOeerMeleeyoer Debkeâeves ceuee efouÙee. ieebOeerpeeRÛee Yeejle ne ieefjyeebÛee Yeejle Deens, ¢eeÛee he[leeUe ceuee ÙesT ueeieuee…
 Heâe. DeeefyeÇDees ¢eebvee ueneveheCeeheemetve ceje"er meeefnlÙeeÛeer DeeJe[. lÙeebveer ceje"erÛÙee hejer#ee efouÙee neslÙee. Deeheueer ceje"er megOeejCÙeemee"er lÙeebveer ¢ee hejer#ee efouÙee neslÙee. lÙeecegUs JemeF&le Je JemeF&yeensj meeefneflÙekeâ #es$eele Je efyeiej meeefneflÙekeâ #es$eele JÙeeKÙeeve osCÙeemee"er Je DeOÙe#eheo Yet<eefJeCÙeemee"er lÙeebvee meJe&$e yeesueeJeues peeF&. JewefMe°ŸehetCe& JeUCeoej De#ejele lÙeebveer efueefnuesues uesKe DeeefCe leÙeej kesâuesuÙee Yee<eCeebÛes cemegos ceePÙee neleeble pesJne Ùesle lesJne lÙeeÛÙeeJej vepej efHeâjJeCes cnCepes %eeveeÛee Dece=lekegbâYe ieJemeuÙeeÛeer peeCeerJe ceuee JneÙeÛeer. lÙeebÛeer Yee<ee efpelekeâer DeesIeJeleer eflelekeâerÛe leer jmeeU Je ceOeeU. ¢ee ceOeeÛÙee Ieeiejer leeW[euee ueeJetve Oece&ieg¤ cnCetve ceePes yeeueheCe Ûeeueues nesles. Heâe. [gje[es DeeefCe Heâe. meu{eCee ¢eebÛee ØeYeeJe Oece&ieg¤ peerJeveele heoehe&Ce kesâuesuÙee Heâe. DeeefyeÇDeesJej pemee he[le neslee, lemeeÛe lÙeebÛÙeener peerJeveeÛee ØeYeeJe ceePÙeeJej he[le neslee DeeefCe ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛÙee DeeÅe mebheeokeâeÛÙee menJeemeele ceePÙee peerJeveeÛeer pe[CeIe[Ce nesle nesleer. efleuee Deepe peJeUpeJeU 55 Je<ex Peeueer.
 ns Deeheues DeeÅe mebheeokeâ F&Õejer Ùeespevesvegmeej Peeues Deewjbieeyeeo Oece&ØeebleeÛes heefnues efyeMehe. 1978ÛÙee veesJnWyej ceefnvÙeele. lesLesner lÙeebveer ‘ØescepÙeesle’ veeJeeÛes ceeefmekeâ meg¤ kesâues. lesLes lÙee oerheeÛes lespe Heâekeâles keâer veener leesÛe Skeâe DemeeOÙe jesieeves lÙeebvee «eemeues Je lÙeebÛÙee JÙeefkeäleceòJeej he[uesuÙee ¢ee «enCeecegUs les lÙeebletve megKe¤he yeensj he[t Mekeâues veenerle.
 1 ces 1985 jespeer lÙeebÛeer ØeeCepÙeesle ceeueJeueer. lÙeebÛÙee peeCÙeeves JemeF& hebÛe›eâesMeer nUnUueer. Deewjbieeyeeo nUnUues. DeefÉleerÙe DeMee ¢ee JÙeefkeäleceòJeeÛÙee pevceMeleeyoerÛee meceejeshe ¢ee peguew ceefnvÙeeÛÙee 3 leejKesuee DeeheCe keâjerle Deenesle. lÙeebÛÙee efoJÙe mce=leeRvee ØeCeece! MeleMe: ØeCeece!!