सुवार्ता

 – Heâe. pee@ve ce@LÙet Heâjespe, Ùes.meb., heeueer
 
 Oecee&Ûee DeeOÙeeeflcekeâ Deelcee DeeefCe cegkeäleerÛes F&Me%eeve ieJemeCÙeemee"er Oecee&Ûee Je lÙee Oecee&ÛÙee efveefce&leerkeâejebÛee meKeesue DeYÙeeme keâjCÙeeÛeer iejpe Deens. meKeesue DeYÙeemeeÉejs DeeheCe Oecee&ÛÙee F&Me%eeveeJej Je DeOÙeelceeJej efÛebleve, ceveve ke⤠Mekeâlees. peerJeveeÛÙee efJeefJeOe oeueveele JÙeehekeâ °erves JeeJejCÙeemee"er ‘Denb yeÇÿeeefme’Ûeer Deefmcelee Jejoeve "jles. hejcesÕejeÛes DeefmlelJe efvemeie&, meceepe, ÛeÛe& DeeefCe ØelÙeskeâ ceeCemeebÛÙee Deble:keâjCeele Deens, ns DevegYeJeCÙeemee"er Oecee&ÛÙee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛee DeYÙeeme hetjkeâ "jlees.
 hejcesÕejeÛee Meyo ØelÙeskeâ heefJe$e «ebLeele Je ceeveJeer peerJeveele Deens. cnCetve heefJe$e «ebLe Je ceeveJeer peerJeveeJejerue efÛebleveeletve DeeheuÙeeuee osJeeÛÙee jepÙeeÛeer keâuhevee ÙesF&ue. cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveele osJe, efJeÕe efve ceeveJe ¢eebÛes hejmhej veeles efometve Ùesles. hejceelcee DeeefCe ¢ee hejceelcÙeeÛes ceeveJe Je efJeÕeeMeer keâeÙe mebyebOe Deensle, ¢eeÛee MeeŒeerÙe °Ÿee F&Me%eeveele efJeÛeej kesâuee peelees. ÙesMetves Oece&MeeŒeeÛee, Ùengoer hejbheje, mebmke=âleer DeeefCe MeeŒeer-he®MeeRÛÙee ØeJe=òeerÛee DeYÙeeme kesâuee neslee. cnCetve ÙesMet menpeheCes Oece&MeeŒe Je efveÙeceMeeœeeefJe<eÙeer Meeœeer-hebef[leebyejesyej ÛeÛee& keâjerle Demes.
 ÙesMet Ùes®MeuesceÛÙee cebefojele iesuee Demelee, lÙeeuee ÙeMeÙeeÛee «ebLeheš JeeÛeCÙeeme efouee. ÙesMetves ØeYeeJeerheCes lees «ebLeheš Ieesef<ele kesâuee. ‘‘ØeYetÛee Deelcee ceePÙee"eÙeer mebÛeejuee Deens. keâejCe lÙeeves ceuee DeefYe<eskeâ kesâuee Deens. oerve peveebvee MegYemebosMe ÅeeJee DeeefCe yebefopeveebvee megškeâe Je DeebOeàÙeebvee °erÛee ueeYe peenerj keâjeJee, lemesÛe jbpeuÙee-ieebpeuesuÙeebÛeer cegkeälelee keâjeJeer’’ (uetkeâ 4:18; ÙeMeÙee 61:1). ns Meeœe JeeÛeuÙeeveblej ÙesMet cnCeeuee, ‘‘legcner Sskeâuesuee Meeœeeleuee ne Gleeje Deepe Keje "juee Deens’’ (uetkeâ 4:21). ÙesMetÛÙee ¢ee Iees<eCesletve lÙeeÛes DemeeceevÙelJe Øekeâš Peeues. ÙesMet Ùengoer mebos°ŸeeÛÙee hejbhejsleerue Deens, ns ¢ee JeeCeerletve efometve Ùesles. ÙesMetÛÙee mebos°ŸeeÛÙee YetefcekesâÛee meboYe& veJÙee keâjejele efceUlees (uetkeâ 7:16, 13:32, 24:19; ceòeÙe 21:11; ceeke&â 6:4).
 veePejsLe ÙesLes ÙesMetÛee DeJnsj PeeuÙeeJej ÙesMet cnCeeuee, ‘‘mebos°ŸeeÛee, mevceeve nesle veener Demes veener; cee$e lÙeeÛÙee osMeele, lÙeeÛÙee Deehles°eble DeLeJee lÙeeÛÙee IejÛÙee ceb[Uerle lÙeeÛee mevceeve nesle vemelees’’ (ceeke&â 6:4). mebos°e cnCetve ØeYet ÙesMetves pekeâeleoej, heeheer, cenejesieer, JesMÙee, yeefn<ke=âle, Yetleeves heÚe[uesues ¢eebÛÙeemee"er keâeÙe& kesâues. Meeœeer-he®MeeRvee DeeJneve keâ¤ve ÙesMet meeceeefpekeâ, Oeeefce&keâ, jepekeâerÙe DevÙeeÙeeefJe<eÙeer hejKe[heCes yeesueuee. ÙesMetves melÙeeÛeer, vÙeeÙeeÛeer Yetefcekeâe Iesleueer. ÙesMetÛÙee ¢ee mebos°ŸeeÛÙee Yetefcekesâletve cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛee meelelÙeeves DeeefJe<keâej nesle neslee.
 heefJe$e Meeœeeleerue pegvÙee keâjejeleerue mebos°s ÙeMeÙee, Ùenspkesâue, Deeceesme, nesMesÙe, efceKee, efÙece&Ùee FlÙeeoeRveer DeeheuÙee efceMeve keâeÙee&le melÙeeÛeer, vÙeeÙeeÛeer Yetefcekeâe IesTve ieesjieefjyeebvee, Ghesef#eleebvee vÙeeÙe efouee. lÙeebÛÙee Yetefcekesâletve, efceMeve keâeÙee&letve cegkeäleer F&Me%eeveeÛee pevce Peeuee neslee. pegvÙee keâjejeleerue mebos°ŸeebÛÙee Ûe<cÙeeletve veJÙee keâjejeleerue ÙesMetkeâ[s heeefnues Demelee, ÙesMetÛÙee YetefcekesâÛes Yeekeâerle pegvÙee keâjejele Dee{Ules (ÙeMeÙee 61:1).
 meJe& mebos°ŸeeÛÙee YetefcekesâØeceeCes ÙesMetÛÙee peerJeveeJej efÛeefkeâlmekeâ DeYÙeeme kesâuee Demelee, ÙesMet mebos°ŸeebÛÙee hejbhejsleerue hejcesÕejeÛee heg$e, DeeefJe<keâej Deens, ¢eeÛeer DeeheuÙeeuee peeCeerJe nesles. mebos°e, ØeJekeälee cnCetve ÙesMetÛeer cegKÙe yeebefOeuekeâer cnCepes ceeveJeer Feflenemeele Øekeâš Peeuesueer hejcesÕejeÛeer FÛÚe hetCe& keâjCes.
 hejcesÕejeÛeer FÛÚe cnCepes DeOÙeelce, melÙe, vÙeeÙe Je ceeveJeer cegkeäleerÛes keâeÙe& keâjCes. mecekeâeueerve meceepe Je jepekeâerÙe DeØeJe=òeer JÙeJemLesMeer Je Deveweflekeâ ØeJe=òeerMeer yeb[ hegkeâejCes DeeefCe osJeeÛÙee FÛÚsuee, Ùeespevesuee JewÙeefkeälekeâ efveCe&ÙeeJej ceeveJeekeâ[tve ÙeesiÙe Øeeflemeeo efceUJetve osCes; DeeheuÙee Gkeäleer Je ke=âleerÉejs osJejepÙe ØemLeeefhele keâjCes, ns ØeYet ÙesMetÛes efceMeve nesles. DeeheuÙee efhelÙeeÛÙee FÛÚsØeceeCes ÙesMetves Øesce, yebOeglJe, mecelee, vÙeeÙe, mJeeleb$Ùe ner peerJevecetuÙes meceepeele ®peefJeCÙeemee"er Oe[he[, ÙeeleeÙeele kesâueer. ÙesMetÛÙee ¢ee mebIe<e&ceÙe peerJeveeletve hejcesÕejeÛÙee cegkeäleerÛes F&Me%eeve JÙekeäle nesle nesles.
 pespJeerš F&Me%eeveer Heâe. ([e@.) mesyesmšerve keâeheve DeeheuÙee ‘efpePeme De@C[ øeâer[ce’ ¢ee hegmlekeâele ÙesMet cegefkeäleJeeoer Deens, Demes cele "eceheCes DeeheuÙee F&Me%eeveer yew"keâerletve ceeb[leele. Heâe. mesyesmšerve keâeheve cnCeleele, ‘‘veePejsLekeâj ÙesMet ne Demee Skeâ mebos°e, ØeJekeälee neslee keâer lÙeeÛes OÙesÙemJehve efpelekesâ heejueewefkeâkeâ nesles, eflelekesâÛe les ¢ee peieele KeesueJej ®peuesues nesles. lÙeeÛes DeeJeenve meeJe&keâeefuekeâ DeeefCe mecekeâeueerve nesles. lÙeeÛÙee Dehes#ee FlekeäÙee JewefÕekeâ neslÙee, lÙeeÛeØeceeCes lÙee mLeUkeâeue heefjefmLeleerÛeer peeCe DeeCeCeeNÙee neslÙee. lÙeeÛee mebosMe Deecnebuee efceUlees lees lelkeâeueerve mebmke=âleerÛÙee meeÛÙeele yemeuesuee Deens. lees mebosMe Deepener efpeJeble Deens. cnCetve lees ceeveJeer cegkeäleerÛee mebosMe mecekeâeueerve DevegYeJeeØeceeCes hegveDe&efLe&le keâjCes cenòJeeÛes Deens.’’
 pespJeerš MeeŒe%e Heâe. lesneoerve Meeoeave cnCeleele, ‘‘mebhetCe& he=LJeer ner hejcesÕejeÛeer efveefce&leer, hejcesÕejeÛee DeeefJe<keâej, ØekeâšerkeâjCe he=LJeerÛÙee keâCeekeâCeele Deens. ef¡emlemeYee hejcesÕejeÛeer Øeeflecee Deens, hejcesÕejeÛes Mejerj Deens. hejcesÕejeÛÙee ¢ee Mejerjele Deeheues ceeveJeer peerJeve Deens. ¢ee ceeveJeer peerJeveele ÙesMet ef¡emleeves cegkeäleerÛes F&Me%eeve, leòJe%eeve, cegkeäleerÛee ceeie& efouee Deens. ¢ee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeletve ØelÙeskeâ ceeCemeeuee cegkeäleerÛes peerJeve peielee Deeues heeefnpes. lÙee cegkeäleerletveÛe ÙesMetuee DeeheuÙeele osJejepÙe mLeeheve keâjCÙeeme DeeheuÙee peerJeveeÛeer efkebâcele ceespeeJeer ueeieueer.’’
 pespJeerš F&Me%eeveer efJeÅeeheer"ele leòJe%eeve Je F&Me%eeveeÛee DeYÙeeme keâjleevee, lelkeâeueerve leòJe%eeveer, meceepemegOeejkeâ, efJeefJeOe OeceeËleerue F&Me%eeve DeeefCe cegkeäleerÛes F&Me%eeve ¢eeÛee DeYÙeeme keâjeJee ueeielees. ¢ee meJe& efJe<eÙeeÛee efÛeefkeâlmekeâheCes, meceer#eelcekeâ DeeefCe efJeMues<eCeelcekeâ DeYÙeeme keâ¤ve Oecee&Ûee ieeYee Je veePejsLekeâj ÙesMetÛes peerJeve DeeefCe pegvÙee keâjejeleerue cegefkeäleJeeoer mebos°s ¢eebÛeer Yetefcekeâe keâeUevegmeej mecepetve IÙeeJeer ueeieles. ¢ee meJe& DeYÙeemeele pegvÙee keâjejeleerue mebos°Ÿeebyejesyej veJÙee keâjejeleerue Ùeesneve yeeefhlemlee, veePejsLekeâj ÙesMet, heefJe$e ceefjÙee DeeefCe meJe& efMe<Ùe ¢eebÛÙee Oeeefce&keâ, DeeOÙeeeflcekeâ, meeceeefpekeâ YetefcekeâebÛee megæe efÛeefkeâlmekeâ DeYÙeeme kesâuee peelees.
 leòJe%eeve Je F&Me%eeveeÛÙee DeYÙeemeeletve cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛes metj efveIeleele. efJeMes<e keâ¤ve meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ, Mew#eefCekeâ keâeÙe& keâjleevee cegkeäleerÛes F&Me%eeve HeâejÛe GheÙegkeäle Je cenòJeeÛes "jles. cnCetve Deepe ÛeÛe&uee meeceeefpekeâ Je jepekeâerÙe heefjefmLeleeruee meeceesjs peeleevee ÙesMet ef¡emleeÛeer cegkeäleerÛeer, melÙeeÛeer, vÙeeÙeeÛeer Yetefcekeâe mJeerkeâejeJeer ueeiesue. lÙeemee"er veePejsLekeâj ÙesMetÛes cegkeäleerÛes F&Me%eeve mecepetve IÙeeJes ueeiesue DeeefCe lÙeeØeceeCes DeeheuÙee meJeeËvee keâeÙe& keâjeJes ueeiesue. DeepeÛeer meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ heefjefmLeleer yeoueCÙeemee"er meJeeËvee Skeâ$e ÙesTve pegueceer ceeveJeer JÙeJemLesefJe®æ ÙesMetØeceeCes ue{e ÅeeJee ueeiesue. ÙesMetÛÙee keâeUele DeceeveJeer JÙeJemLee yeoueCÙeemee"er ÙesMetves DeeheuÙee ›eâebeflekeâejkeâ YetefcekesâÉejs pÙeeØeceeCes ØeÙelve kesâues, lemes ØeÙelve DeepeÛÙee ÛeÛe&uee keâjeJes ueeieleerue. efueyejsMeve efLeDee@uee@peer, cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÉejs efvecee&Ce Peeuesueer jepeveerleer, meceepeveerleer Je Oece&veerleer ¢eeÛÙee mecevJeÙeeletve, ØesjCesletve yeeÙeyeueÛÙee efMekeâJeCegkeâerle ÙesMetÛes ›eâebeflekeâejkeâ efJeÛeej, leòJe%eeve, F&Me%eeve DeeefCe DeOÙeelce%eeveeÉejs ÛeÛe&uee ÙesMetÛÙee Oeeefce&keâ, DeeOÙeeeflcekeâ Yetefcekesâyejesyej meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe Yetefcekeâe mJeerkeâejeJeer ueeiesue. ner keâeUeÛeer iejpe Deens.
 peJeUpeJeU 1940 les 1950 ¢ee keâeUele ue@efšve Decesefjkeâe Je Deeeføeâkeâve Decesefjkeâe ¢ee ef"keâeCeer Decesefjkeâve ßeerceble Jemeenle jepÙe keâjle nesles. ¢ee ef"keâeCeer ceOÙece Je iejerye mLeeefvekeâ ueeskeâebJej DevÙeeÙe nesle nesles. mLeeefvekeâ iejerye lÙeeÛÙee Yetceerle hejkesâ Peeues nesles. mLeeefvekeâ ieefjyeebÛes jkeäle efheCeejs, lÙeebÛÙeeJej DevÙeeÙe keâjCeejs, lÙeebvee uegšCeejs ßeerceble Decesefjkeâve DeefOekeâ ßeerceble nesle nesles. DeMee ¢ee meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe heefjefmLeleerle ÛeÛe& lesLes keâeÙe& keâjerle nesles. lesLeerue meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe DevÙeeÙeer heefjefmLeleer heentve ÛeÛe& peeies Peeues. lÙeeef"keâeCeer keâeÙe& keâjCeejs pespJeerš Oece&ieg¤ Heâe. pee@ve meefyeÇvees, Heâe. pegDeeve uegF&me Je lÙeebÛes menkeâejer DeeefCe Heâe. iegmleeDees iegefleSjsPee, Heâe. efueDeesvee@[& yeeHeâ, Heâe. pescme keâe@ve, Heâe. efpeceer ›eâe@ve DeeefCe Flej keâener Oece&ieg¤ Skeâ$e Deeues. lÙeebveer veePejsLekeâj ÙesMetÛÙee ØeJekeälÙeeÛÙee YetefcekesâJej efÛebleve-ceveve keâ¤ve F&Me%eeveeleerue ceeveJeer cegkeäleerÛee Oeeiee MeesOeuee. lÙee OeeiÙeeletve ef¡emleer Oece& ceeiee&Jej efÛebleve keâ¤ve ÙesMetÛeer mebos°ŸeeÛeer, cegkeäleerÛeer Yetefcekeâe ceeb[ueer.
 1960 meeueer ue@efšve Decesefjkesâle DeeefCe Deeeføeâkeâve Decesefjkesâle ßeerceble Jeie& DeeefCe iejerye Jeie& ¢eebÛÙeele mebIe<e& Ûeeuet Demelee, ÙesMetÛÙee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛeer ef"Ceieer he[ueer. ¢ee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛÙee efveefce&leerÉejs Deveskeâ ›elemLe Oece&ieg¤ Je keâener ØeehebefÛekeâ ÛeÛe&ÛÙee ceeOÙeceeletve meJe&meeceevÙe ueeskeâeble ØeyeesOeve keâ¤ve, DevÙeeÙeeefJe®æ ieesjieefjyeebmee"er keâeÙe& ke⤠ueeieues.
 1960 les 1965 ¢ee keâeUele ue@efšve Decesefjkesâle ÛeÛe&ceeHe&âle veJeefJeÛeejeÛes, ÙesMetÛÙee leòJe%eeveeÛes, cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÛes Deveskeâ ØeJeen Jeenle nesles. lÙee ØeJeenele ÛeÛe& DeeefCe ieefjyeebJej DevÙeeÙe keâjCeejs Decesefjkeâve ØemLeeefhele ¢eebÛÙeele yejeÛe mebIe<e& Ûeeuet neslee. DeMee ¢ee mebIe<ee&le cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeÉejs ÛeÛe& DeefOekeâ ØeYeeJeerheCes Oeeefce&keâ, DeeOÙeeeflcekeâ, meeceeefpekeâ vÙeeÙeeÛes keâeÙe& keâ¤ve ieefjyeeble, Ghesef#eleeble, veJÙee DeeMee efvecee&Ce keâjle nesles. Oeeefce&keâ ßeæsÛeer mesJee, DeeOÙeeeflcekeâ ceeiee&Ûes DeJeuebyeve DeeefCe vÙeeÙeeÛee hee"hegjeJee ¢ee ke=âefleMeerue efJeÛeejeÛee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveele menYeeie neslee DeeefCe lÙeeØeceeCes ÛeÛe& keâeÙe& keâjle nesles.
 1971ceOÙes ke@âLeefuekeâ efyeMeheebÛeer peeieeflekeâ efmeve[ Yejueer nesleer. lÙee efmeve[ceOÙes peeieeflekeâ vÙeeÙe ¢ee efJe<eÙeeJej ÛeÛee& Peeueer DeeefCe ÛeÛe&Éejs ieesjieefjyeebvee lÙeeÛes nkeäkeâ Øeehle keâ¤ve osCÙeeme ØeYet ÙesMetÛÙee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeØeceeCes keâeÙe& keâjCÙeeefJe<eÙeer keâener cenòJeeÛes efveCe&Ùe IesCÙeele Deeues.
 1987heemetve ue@efšve Decesefjkesâle Heâe. efueDeesvee[& yee@Heâ, keâener pespJeerš ›elemLe ¢eebÛÙee vesle=lJeeÉejs ieefjyeebÛÙee vÙeeÙenkeäkeâemee"er Skeâ cegkeäleerÛeer ÛeUJeU DeefOeke=âlejerlÙee meg¤ Peeueer. ¢ee keâeÙee&me mJe. meble heeshe ogmejs pee@ve hee@ue ¢eebveer hetCe&heCes menkeâeÙe& kesâues. lemesÛe mJe.Heâe.hesões Dee®hes pespJeerš pevejue ¢eebveer DeeheuÙee pespJeerš yebOegbvee ceeveJeer cegkeäleerÛÙee keâeÙee&le hetCe&heCes menYeeieer nesCÙeeÛes DeeJeenve kesâues. pespJeerš yebOet ue@efšve Decesefjkesâle keâeÙe& keâjerle Demeleevee lÙeebveer Sue meeuJeeoesjÛes DeeÛe&efyeMehe Dee@mkeâj jescesjes ¢eebvee ¢ee keâeÙee&le menYeeieer keâ¤ve Iesleues. lÙeebÛÙee vesle=lJeeKeeueer Deveskeâ Oece&ieg¤, efmemšme&, ØeehebefÛekeâ ¢ee cegkeäleerÛÙee ue{Ÿeele menYeeieer nesTve ÙesMetÛÙee cegkeäleerÛÙee F&Me%eeveeØeceeCes ieesjieefjyeebmee"er keâeÙe& keâ¤ve lÙeebvee lÙeebÛes nkeäkeâ hejle efceUJetve efoues. cee$e ¢ee ue{Ÿeele ØeYet ÙesMetØeceeCes DeeÛe&efyeMehe Dee@mkeâj jescesjes DeeefCe keâener Oece&ieg¤, ØeehebefÛekeâ ¢eebvee DeeheuÙee peerJeveeÛeer efkebâcele ceespeeJeer ueeieueer. les meJe& jkeälemee#eer "jues.