ef¡emleer ßeæe – Mebkeâe meceeOeeve – नोव्हेंबर २०२३


 – mebheeokeâ
 
 ØeMve : ef¡emleer GheemevesceOÙes (Catholic Liturgy) neJeYeeJe (Gestures and Postures) ¢eebÛes efkeâleer cenòJe Deens? Gheemevee DeefOekeâ DeLe&hetCe& keâjCÙeemee"er ns neJeYeeJe KejesKejÛe cenòJeeÛes Deensle keâe?
 : Deeheuee hejcesÕej mJele:ceOÙes heefjhetCe& Demetve oÙeeUt DeeefCe ke=âheeJeble Deens. hejcesÕej Kethe Ûeebieuee Deens, cnCetve lÙeeÛÙee ke=âhesÛÙee peerJeveele menYeeieer nesCÙeemee"er hejcesÕejeves mJele:ÛÙee ÛeebiegueheCeeceOÙes ceeCemeeuee DeeheuÙee ØeeflecesØeceeCes efvecee&Ce kesâues. hejcesÕej Øesce Deens, cnCetve Deeheues ns Øesce Flejebyejesyej Jeeštve IesCÙeemee"er hejcesÕejeves ceeCemeeÛeer efveefce&leer kesâueer. ceeCemeeves Deble:keâjCeeheemetve hejcesÕejeÛee MeesOe IÙeeJee, lÙeeuee DeesUKeeJes DeeefCe meJe& MekeäleerefveMeer lÙeeÛÙeeJej Øesce keâjeJes, cnCetve hejcesÕej ØelÙeskeâ Ùegieele ceeCemeeuee DeeheuÙee"eÙeer yeesueeJele Demelees. hejcesÕejeves DeeheCee meJeeËvee Deeheuee Skegâuelee Skeâ heg$e ÙesMet ef¡emle DeeefCe heefJe$e Deelcee ¢eebÛÙeeceOÙes lÙeeÛeer oòekeâ cegues yeveCÙeemee"er DeeefCe lÙeeÛÙee ke=âhesÛÙee peerJeveeÛes Jeejme nesCÙeemee"er Deecebef$ele kesâues Deens. Deeheues heeÛeejCe ns melÙe hejcesÕejekeâ[tve Deens.
 meJe&Meefkeäleceeve hejcesÕejeves DeeheCeebme efvecee&Ce kesâuÙeecegUs, DeeheuÙee efveefce&leerkeâ[tve hejcesÕej hetCe& efJeÕeemeeÛeer Dehes#ee keâjlees. DeeheCe hejcesÕejeJejerue Deeheuee efJeÕeeme Øekeâš keâjleevee cnCelees, ‘‘ceer efJeÕeeme "sJelees’’ (Latin : Credo, cnCepes "I believe" -ceer efJeÕeeme "sJelees. ns ue@efšve ef›eâ[ceOeerue heefnues Meyo Deensle). Deeheuee efJeÕeeme DeeheCe efpeJeble hejcesÕejeÛeer Gheemevee keâ¤ve JÙekeäle keâjerle Demelees. ‘‘efJeÕeeme’’ (Faith) DeeefCe ‘‘Gheemevee’’ (Worship) ¢ee Skeâe veeCÙeeÛÙee oesve yeepet Deensle. meJe&ØeLece Deeheueer hejcesÕejeJejerue ßeæe DelÙeble cenòJeeÛeer Deens DeeefCe ¢ee ßeæscegUsÛe ceer hejcesÕejeÛeer Gheemevee ke⤠Mekeâlees (veeefmlekeâ ueeskeâ hejcesÕejeuee ceevele veenerle cnCetve les hejcesÕejeÛeer Gheemevee keâjerle veener). hejcesÕejeÛÙee ØekeâšerkeâjCeeuee ceveg<Ùeeves efouesuee Øeeflemeeo cnCepes ‘‘efJeÕeeme’’ nesÙe. ßeæe efkebâJee efJeÕeeme ner hejcesÕejeves ceeCemeeuee efouesueer Skeâ Deveceesue osCeieer Deens, cnCetve hejcesÕejeÛeer FÛÚe Deens keâer, DeeheCe lÙeeÛeer ßeæsves Yekeäleer keâjeJeer, lÙeeÛÙee veeJeeves mlees$es ieeJeerle, lÙeeÛeer ceve:hetJe&keâ mlegleer-DeejeOevee keâjeJeer. hejcesÕejeÛeer Gheemevee DeeheCe ØeeLe&vee, mee›eâeceWles, ceveve-efÛebleve, osJeMeyoeÛes JeeÛeve DeMee ceeOÙeceebletve keâjerle Demelees. hejcesÕejeJejerue Deeheueer ßeæe, lÙeeÛeer Yekeäleer DeeefCe mlegleer-DeejeOevee ns DeeheuÙee peerJeveeÛes OÙesÙe Demeues heeefnpes, keâejCe lÙeemee"erÛe hejcesÕejeves DeeheCeeme efvecee&Ce kesâues Deens. Deeheuee efJeÕeeme DeeefCe Yekeäleer-DeejeOevee meepeje keâjCÙeeÛee Deevebo Meeefyokeâ DeeefCe neJeYeeJeelcekeâ ke=âleeRletve JÙekeäle kesâuee peelees, cnCetve GheemevesceOÙes veceto keâjCÙeele DeeuesuÙee neJeYeeJeebJej Deeheues efJeMes<e ue#e DemeCes DeeJeMÙekeâ Deens. DeeheuÙee neJeYeeJe efÛevnebÛÙee efJeefJeOelesle DeeefCe efpeJebleheCeele ÛeÛe& DeeheCeebme hejcesÕejeÛÙee GheefmLeleerle DeeefCe lÙeeÛÙee ØekeâeMeele GpeUtve efveIeCÙeeme Deecebef$ele keâjles. efÉleerÙe Jn@efškeâveÛeer heefJe$e GheemevesÛeer Iešvee (Constitution on the Sacred Liturgy) DeOeesjsefKele keâjles keâer Oece&ieg¤bveer efJeÕeemet ueeskeâebÛÙee Gheemevesleerue meef›eâÙe menYeeieemee"er lÙeebvee Deebleefjkeâ DeeefCe yee¢e DeMee oesvner yeeyeleerle ceeie&oMe&ve keâ¤ve Gheemevesleerue neJeYeeJe efMekeâCÙeemee"er lÙeebvee Øeeslmeenve ÅeeJes, pÙeecegUs Gheemevee DeefOekeâ ØeYeeJeer DeeefCe DeLe&hetCe& nesCÙeeme ceole nesF&ue (SC 19). heefJe$e efcemmeeyeefueoeve ne GheemevesÛee keâUme Deens DeeefCe DeeheCe heefJe$e efcemmeeyeefueoeveeceOÙes menYeeieer nesle Demeleevee JesieJesieàÙee neJeYeeJeeÉejs hejcesÕejeØeerlÙeLe& Deeheueer Yekeäleer oMe&efJele Demelees.
 GYes jenCes (To Stand) : ØeeLe&vee keâjleevee ‘‘GYes jenCes’’ ner Ùengoer lemesÛe meg®JeeleerÛeer ef¡emleer ØeLee nesleer. SKeeÅeemeceesj efkebâJee SKeeÅeemee"er GYes jenCes ns DeeojeÛes ue#eCe Deens. ceOÙemLe cnCetve keâece keâjCeeNÙeeÛeer ner cegõe Demeles. hejcesÕejemeceesj GYes jenCes ns lÙeeÛÙee ØeerlÙeLe& DelÙeble cees"Ÿee DeeojeÛes ue#eCe Deens. Goe. pesJne hejcesÕejeves DeyeÇeneceÛeer Yesš Iesleueer lesJne lees lÙeeÛÙee peJeU Pee[eKeeueer GYee jeefnuee (heene Glheòeer 18:8). GYes jenCes ns ØeYet ÙesMetÛÙee hegve®lLeeveeJejerue efJeÕeemeeÛes ue#eCe osKeerue Deens, keâejCe DeeoeceÛÙee heeheecegUs Deecnebme OegUerle he[eJes ueeieues. hejbleg ogmeje Deeoece, ØeYet ÙesMetves Deecneme lÙeeÛÙee hegve®lLeeveeves hegvne G"efJeues. ØeYet ÙesMetÛÙee hegve®lLeeveeJejerue efJeÕeeme Deecneuee ¢ee peieele KebyeerjheCes GYes jeneCÙeeme meeneÙÙe keâjlees.
 DeeheCe hejcesÕejemeceesj lÙeeÛeer mlegleer-DeejeOevee keâjCÙeemee"er, lÙeeÛeer Yekeäleer keâjCÙeemee"er DeeefCe lÙeeÛes DeeYeej ceeveCÙeemee"er GYes jenelees. pegvÙee keâjejeceOÙes ‘‘GYes jenCÙeeÛeer’’ mebkeâuhevee DeefOekeâ ØeYeeJeerheCes mhe° keâjCÙeele Deeueer Deens. venscÙee mebos°e meebielees, ‘‘legcner GYes jene DeeefCe Deeheuee osJe hejcesÕej ¢eeÛee ÙesCeWØeceeCes OevÙeJeeo DeveblekeâeU keâje : legPes JewYeJeMeeueer veeJe OevÙe Demees; les veeJe meJe& OevÙeJeeo Je mleJeve ¢eebheueerkeâ[s Deens’’ (venscÙee 9:5). Ùeepekeâ DeeefCe uesJeer ¢eebvee mekeâeU-mebOÙeekeâeU hejcesÕejeÛes GhekeâejmcejCe Je mleJeve keâjCÙeemee"er GYes jeneJes ueeiele Demes (1Fefleneme 23:30). Ùeepekeâ, uesJeer DeeefCe meJe& ueeskeâ hejcesÕejeÛeer oÙee meveeleve Deens, cnCetve lÙeeÛes GhekeâejmcejCe keâjCÙeemee"er GYes jeefnues (2Fefleneme 7:6). FœeeSueer ueeskeâ pesJne hejcesÕejeÛeer Gheemevee keâjCÙeemee"er Deeveboeves Ùe®MeuesceÛÙee cebefojele peele Demele lesJne ieele Demele, ‘‘ns Ùe®Meuesces, legPÙee JesMeeRvee DeeceÛes heeÙe ueeieues Deensle’’ (Our feet are standing within your gates, O Jerusalem!,heene mlees$e 122:1-2). hejcesÕejemeceesj GYes jeneCes, cnCepes hejcesÕejeÛee Deeoj-mevceeve keâjCes DeeefCe keâyetue keâjCes keâer letÛe DeeceÛee SkeâcesJe hejcesÕej Deens. veJeerve keâjejeceOÙes ‘‘GYes jenCÙeeÛÙee’’ mebkeâuhevesJej peemle Yej osCÙeele Deeuee veener, hejbleg ef¡emleer GheemevesceOetve ner mebkeâuhevee Glke=â°jerlÙee DeeheuÙeemeceesj ceeb[CÙeele Deeueer Deens. ef¡emleer Gheemevesmee"er DeeheCe Skeâ$e pecelees DeeefCe DeeheuÙee SkeâpegšerÛee Deevebo DeeheuÙee Skeâ$e GYes jenCÙeeceOetve JÙekeäle nesle Demelees. heefJe$e efcemmeeuee keâOeer meg®Jeele nesles? heefJe$e efcemmeeuee ØeJesMe ieerleeves meg®Jeele nesles, cnCetve ØeJesMe ieerle Ûeeuet nesCÙeeDeieesoj keâener efceefvešs DeeOeer ÙesTve heefJe$e efcemmeeceOÙes menYeeieer nesCÙeemee"er DeeheCe DeeheuÙee Deble:keâjCeeÛeer leÙeejer keâjeÙeÛeer Demeles. ØelÙeskeâ efcemmee yeefueoeveele, meJe& ueeskeâebveer ØeJesMe ieerleeheemetve meg®JeeleerÛÙee ØeeLe&vesÛÙee (heefnuÙee JeeÛevee DeieesojÛeer ØeeLe&vee) MesJešheÙeËle GYes jeefnues heeefnpes. ¢ee neJeYeeJeeJe¤ve Deeheueer GheemevesceOÙes menYeeieer nesCÙeeÛeer leÙeejer efometve Ùesles.
 DeeuesuegÙeemee"er DeeefCe MegYeJele&ceeve SskeâCÙeemee"er DeeheCe GYes jenlees : MegYeJele&ceeve ef[keâve Ieesef<ele keâjCeej Demesue (efkebâJee efyeMehe efcemmee Dehe&Ce keâjerle Demeleerue lej ØeLece ef[keâve DeeefCe ef[keâve vemesue lej Oece&ieg¤) lej lees Oece&ieg¤bkeâ[s peeTve DeeMeerJee&oeÛeer ceeieCeer keâjlees : ‘‘ieg®JeÙe& ceuee DeeMeerJee&o Åee.’’ veblej Oece&ieg¤ heg{erue Meyoeble ef[keâveuee DeeMeerJee&o osleele : ‘‘MegYeJele&ceeve ÙeesiÙejerleerves Iees<eefJeCÙeemee"er ØeYet legPÙee Deble:keâjCeele Je legPÙee Dees"ebJej Jeeme keâjes, efhelee DeeefCe heg$e± DeeefCe heefJe$e Deelcee ¢eebÛÙee veeJes. Deecesve.’’
 MegYeJele&ceeve SskeâCÙeeÛeer leÙeejer keâjCÙeemee"er DeeheCe DeeuesuegÙee ieelees pÙeeuee iee@mheue De@keâuescesMeve (Gospel Acclamation) cnCeleele. DeeuesuegÙee ieele Demeleevee MegYeJele&ceeve JeeÛeeÙeuee ÙesCeejs Oece&ieg¤ efkebâJee ef[keâve Deeuleejemeceesj GYes jentve Je ceeve JeekeâJetve nUgJeejheCes Skeâ ØeeLe&vee cnCeleele : ‘‘meJe&meceLe& hejcesÕeje, legPes MegYeJele&ceeve ÙeesiÙejerleerves Ieesef<ele keâjCÙeemee"er ceePes Deble:keâjCe Je ceePes Dees" Megæ keâj.’’ keâener peCeebvee ØeMve he[lees keâer DeeheCe heefJe$e efcemmeeceOeerue meJe& JeeÛeveebhewkeâer Heâkeäle MegYeJele&ceeveemee"erÛe keâe GYes jenlees? Ûeejner MegYeJele&ceeves ner Kegö ØeYet ÙesMet ef¡emleeÛeer ke=âleer Je Meyo Deensle, cnCetve lÙeekeâ[s DelÙeble Deeojeves heenCÙeele Ùesles. efcemmeeceOÙes MegYeJele&ceeveeÛes vegmeles JeeÛeve nesle veener, lej Oece&ieg¤ efkebâJee ef[keâvekeâ[tve lÙeeÛeer Iees<eCee nesles, cnCetve MegYeJele&ceeveeuee meJe& JeeÛeveebceOÙes peemle ceeveeÛes mLeeve Demeles. mJele: ØeYet ÙesMet lÙeeÛÙee Meyoele DeeheuÙeeyejesyej yeesuele Demelees. Skeâ DeeojeÛes DeeefCe mevceeveeÛes efÛevn cnCetve ØeYet ÙesMet ef¡emleemee"er DeeheCe MegYeJele&ceeveeÛÙee Iees<eCesJesUer GYes jenele Demelees. MegYeJele&ceeveeÛeer Iees<eCee nesle Demeleevee GYes jentve DeeheCe ØeYet ef¡emleeÛes mJeeiele keâjlees pees leejCeeÛeer megJeelee& IesTve DeeheuÙeeceOÙes Ùesle Demelees. Deeheues GYes jeneCes oMe&efJeles keâer ØeYet ef¡emleeÛes JeÛeve DeeÛejCeele DeeCeCÙeemee"er Deecner Glmegkeâ Deenesle. ØeYet ÙesMet ef¡emle pesJne ieewjJeeves hejle ÙesF&ue lesJne Deecner lÙeeÛes mJeeiele keâjCÙeemee"er leÙeej Deenesle nsosKeerue GYes jenCÙeeÛÙee neJeYeeJeeletve JÙekeäle keâjCÙeele Ùesles.
 ßeæe ØekeâšveeJesUer DeeefCe ßeæeJebleebÛÙee ØeeLe&vesmeceÙeer Deecner GYes jenelees : DeeheCe Skeâ$e GYes jentve Deeheueer hejcesÕejeJejerue ßeæe Øekeâš keâjlees. ne neJeYeeJe ef¡emleer mecegoeÙeeÛeer hejcesÕejeJejerue ßeæe DeeefCe lÙeeÛÙeeyejesyej Demeuesues Deeheues peJeUÛes veeles Øekeâš keâjlees. DeeheuÙee ßeæeØekeâšveeceOÙes DeeheCe peieemeceesj DeeefCe Skeâceskeâebmeceesj Ieesef<ele keâjlees DeeefCe keâyetue keâjlees keâer hejcesÕej Deeheuee efvecee&lee DeeefCe leejCeeje Deens Je lÙee SkeâeÛe hejcesÕejeJej DeeceÛeer ßeæe Deens. ßeæeØekeâšveeÛee keWâõefyebot ØeYet ÙesMet ef¡emleeÛes hegve®lLeeve Deens DeeefCe ne efJeÕeeme DeeheCe Skeâef$elejerlÙee Ieesef<ele keâjlees, pees DeeheuÙee Deble:keâjCeeuee efJehegue Deevebo osTve peelees. Skeâ$e GYes jentve ßeæe Ieesef<ele keâjCÙeeÛes GheemevesÛes Deeceb$eCe DeeheuÙee efJeÕeemet Deble:keâjCeeÛee Deevebo JÙekeäle keâjles DeeefCe hegve®eflLele ØeYet ef¡emleeyejesyej Skeâ¤he nesCÙeeme DeeheCeeme ceole keâjles. Deeheueer ßeæe Deeheues meeblJeve Deens. peerJeveeÛÙee JeeUJebšeletve peeleevee meeJe&keâeefuekeâ peerJeveekeâ[s ØeJeeme keâjerle Demeleevee ØeYet ÙesMet DeeheuÙeeyejesyej Deens DeeefCe lees DeeheCeeme lÙeeÛÙee meeJe&keâeefuekeâ ØekeâeMeele IesTve peeF&ue ¢ee efJeÕeemeeuee ßeæeØekeâšveecegUs yeUkeâšer efceUles.
 Øekeâš kesâuesuÙee ßeæsveblej leeye[leesye ßeæeJebleebÛÙee ØeeLe&vee Dehe&Ce kesâuÙee peeleele. ne GheemevesÛee Skeâ cenòJehetCe& Yeeie Deens, pesLes ceer Heâkeäle ceePÙee mJele:ÛÙee JewÙeefkeälekeâ iejpeebmee"erÛe veJns; lej DeefKeue efJeÕeJÙeeheer ef¡emlemeYesÛÙee efJeefJeOe iejpeebmee"er ØeeLe&vee keâjlees. ØeeLe&veebceOÙes mebhetCe& ÛeÛe& menYeeieer Peeuesues Demeles DeeefCe DeeheCe efJeÕeemeeves hejcesÕejemeceesj GYes jentve DeeheuÙee efJeveblÙee ceevÙe JneJÙeele cnCetve meJeeËmee"er ceeieCeer keâjerle Demelees. ¢ee ØeeLe&veebceOÙes ØelÙeskeâ JÙekeäleer ceOÙemLeeÛeer Yetefcekeâe efveYeeJele Demeles.
 Dehe&CeeJejerue ØeeLe&vesheemetve (leòJeheeuešeÛee efJeOeer JeieUlee) efcemmee mebhesheÙeËle DeeheCe GYes jenelees : Dehe&CeeJejerue ØeeLe&vesveblej Oece&ieg¤ DeeYeejIees<e ØeeLe&vesÛeer ØemleeJevee cnCeleele. pÙeeÉejs mebhetCe& ef¡emleer mecegoeÙe hejcesÕejeÛeer mlegleer ieelees DeeefCe ØeeLe&vesÛÙee MesJešer ‘‘heefJe$e, heefJe$e, heefJe$e ØeYet, meJe&meceLe& hejcesÕej’’ ns otleieCeebÛes ieeCes ieeÙeues peeles. leòJeheeuešeÛÙee efJeOeerveblej ‘‘DeeceÛÙee mJeiee&leerue yeehee’’ ¢ee ØeeLe&vesmee"er GYes jeneÙeÛes Demeles. heefJe$e Gheemevesmee"er peceuesues meJe& ueeskeâ Skeâef$elejerlÙee hejcesÕejeuee ‘‘Deeheuee yeehe’’ cnCetve mebyeesefOeleele. Kejs heenelee ner DeefKeue ceeveJepeeleerÛeer nekeâ Deens. MeebefleJebovee (kiss of peace) ¢ee efJeOeerceOÙes DeeheCe Skeâceskeâebvee ØeYet ÙesMetÛeer Meebleer yeneue keâjlees, keâejCe ØeYet ef¡emleeves mJele: meebefieleues Deens ceer ceePeer Meebleer legcnebme oslees. Meebleer osleevee Skeâceskeâebvee Deeefuebieve osCes, neleele nele osCes efkebâJee Skeâceskeâebmeceesj nele pees[tve JeekeâCes Demes ceeveJeer yebOegYeeJeeÛes keâesCelesner neJeYeeJe keâjlee Ùesleele. peieYejeleerue ØelÙeskeâ mebmke=âleerceOÙes ne efJeOeer JesieJesieàÙee neJeYeeJeebÉejs keâjCÙeele Ùeslees. DeeheuÙeekeâ[s DeeheCe Skeâceskeâebme nele pees[tve veceve keâjlees Je Meebleer oslees (efcemmeeÛÙee meg®Jeeleeruee DeeefCe MesJešer Oece&ieg¤ heefJe$e JesoerÛes Ûegbyeve Iesleele, Deeefuebieve osleele. pÙee JesoerJej ØeYet ÙesMetÛes yeefueoeve Dehe&Ce keâjCÙeele ÙesCeej Deens lÙee Jesoermee"er ne DeeojYekeäleerÛee mevceeve Demelees, keâejCe Jesoer ner efcemmee yeefueoeve efJeOeerÛÙee keWâõmLeeveer Demeles. MegYeJele&ceeve JeeÛeuÙeeveblej ef[keâve efkebâJee Oece&ieg¤ MegYeJele&ceeveeÛes Ûegbyeve Iesleele DeeefCe nUt DeeJeepeele cnCeleele, ‘‘MegYeJele&ceeveeÛÙee MeyoebcegUs DeeceÛeer heehes Oegleueer peeJeesle.’’ MegYeJele&ceeveeÛÙee meeceLÙe&Meeueer heefjCeeceemee"er ne Skeâ DeeojhetJe&keâ neJeYeeJe Demelees). heefJe$e ef¡emleMejerj mesJeveeveblej MesJešÛeer ØeeLe&vee cnšueer peeles DeeefCe DeeMeerJee&o efJeOeerves heefJe$e efcemmee meceehle nesles.
 heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe (Sign of the Cross) : heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe ns DelÙeble cenòJeeÛes ef¡emleer efÛevn Deens, keâejCe DeeheuÙee meJe& ØeeLe&vee, DeeMeerJee&o ns heefJe$e ›egâmeeÛÙee KegCesves meg¤ nesleele DeeefCe meg®Jeeleerheemetve ns efÛevn ÛeÛe&ceOÙes JeehejCÙeele Deeues Deens. ef¡emleer ueeskeâebmee"er heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe ner Heâkeäle ØeYet ÙesMetÛÙee og:Kemenve DeeefCe ›egâmeeJejerue cejCeeÛeer Dee"JeCeÛe veener, lej ›egâmeeJej efKeUuesuee ØeYet ef¡emle ceePÙee MejerjeceOÙes Je DebleÙee&ceeceOÙes Jemeuesuee Deens ¢eeÛes ner KetCe ØesjCeeoeÙeer efÛevn Deens. heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe ns yeeefhlemcÙeeÛes osKeerue Øeleerkeâ Deens, keâejCe DeeheuÙee yeeefhlemcÙeeceOÙes DeeheCe ØeYet ÙesMet ef¡emleeÛÙee ieewjJeMeeueer ›egâmeeÛÙee ØeeflecesceOÙes yeg[euees Deenesle. yeeefhlemcÙeeÛeer Dee"JeCe cnCetve DeeheCe ÛeÛe&ceOÙes ØeJesMe keâjleevee DeeefCe ÛeÛe&ceOetve yeensj he[leevee heefJe$e heeCÙeeves DeeheuÙee keâheeUeJej ›egâmeeÛeer KetCe keâjlees. ØelÙeskeâ GheemevesÛes meepejerkeâjCe ns heefJe$e ›egâmeeÛÙee KegCesves nesles. efcemmeeÛÙee meg®Jeeleeruee, MegYeJele&ceeveeJesUer DeeefCe MesJešer DeeMeerJee&o mJeerkeâejleevee DeeheCe heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe keâjlees. Oece&ieg¤ MegYeJele&ceeve JeeÛeCÙeeDeieesoj MegYeJele&ceeveeJej DeeefCe leòJeheeuešeJesUer Yeekeâj Je õe#ejmeeJej ›egâmeeÛeer KetCe keâe{leele. efJeMes<e cnCepes MegYeJele&ceevee- JesUer MegYeJele&ceeveeÛes veeJe Ieesef<ele kesâuÙeeveblej Oece&ieg¤bmen GheefmLele meJe& ueeskeâ DeeheuÙee keâheeUeJej, Dees"ebJej Je ÚeleerJej heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe keâjleele DeeefCe cnCeleele, ‘‘ns ØeYees, legPee ieewjJe Demees.’’ ner KetCe keâjleevee DeeheCe keâyetue keâjlees keâer ØeYet ef¡emle Deeheues efJeÛeej, Deeheues Meyo DeeefCe Deeheues Deble:keâjCe ¢eebceOÙes npej Deens. keâheeUeJejerue ›egâmeeÛeer KetCe oMe&efJeles keâer ceer melÙe MeyoeÛee mJeerkeâej keâjeÙeuee leÙeej Deens. Dees"ebJejerue ›egâmeeÛeer KetCe oMe&efJeles keâer ceer hejcesÕejeÛee efoJÙe Meyo Ieesef<ele keâjeÙeuee leÙeej Deens DeeefCe ÚeleerJejerue ›egâmeeÛeer KetCe oMe&efJeles keâer ceer hejcesÕejeÛee Meyo ceePÙee Deble:keâjCeele jeKetve "sJeCÙeeme leÙeej Deens. heefJe$e ›egâmeeÛeer KetCe hejcesÕejeÛÙee Meyoemee"er ceePes ceve DeeefCe DebleÙee&ce GIe[les.
 yemeCes (To Sit) : yemeCes ns efpeJneàÙeeÛes, ue#e hegjJeCÙeeÛes, mcejCe MekeäleerÛes, efMekeâJeCÙeeÛes DeeefCe DeefOekeâejeÛes Skeâ efÛevn Deens. yeeÙeyeueceOÙes DeeheCe JeeÛelees keâer hejcesÕej DeeheuÙee jepeemeveeJej yemeuee Deens DeeefCe Deeheuee ØeYet ÙesMet ef¡emle efhelÙeeÛÙee GpeJeerkeâ[s yemeuee Deens. jepeemeveeJej yemetve jepÙeeÛee jepÙekeâejYeej ÛeeueefJeuee peelees DeeefCe vÙeeÙeemeveeJej yemetve pevelesÛee vÙeeÙe kesâuee peelees. ‘‘yemeCes’’ ns DeefOekeâejeÛes Skeâ ØeyeU efÛevn Deens, pes hejcesÕejemee"er DeeefCe ceeveJeebmee"er osKeerue JeehejCÙeele Deeues Deens. ØeYet ÙesMet pesJne [eWiejeJej Ûe{uee lesJne lees Keeueer yemeuee DeeefCe DeeheuÙee efMe<Ùeebvee Je ueeskeâebvee efMekeâJet ueeieuee (ceòeÙe 5:1-2). ceeLee&Ûeer yenerCe ceefjÙee ØeYetÛÙee heeÙeepeJeU yemetve lÙeeÛes JeÛeve SkeâefÛeòeeves Sskeâle nesleer, cnCetve ØeYet ÙesMetves meebefieleues, ‘‘ceefjÙesves Ûeebieuee Jeeše efveJe[uee Deens lees efleÛÙeeheemetve keâe{tve Iesleuee peeCeej veener’’ (uetkeâ 10:42). ¢eeJe¤ve mecepeles keâer yemeuÙeeves Deeheues efÛeòe Skeâe«e nesles, ceve Meeble nesles DeeefCe mebosMe SskeâCÙeemee"er Je DeeOÙeeeflcekeâ efÛebleveemee"er DeeheCe meppe neslees. yemeCÙeeÛes efÛevn mebJeeo meeOeCÙeeÛeerosKeerue FÛÚe JÙekeäle keâjles. ØeYet ÙesMet ØeJeemeeceOÙes Leketâve Deeuee lesJne lees ÙeekeâesyeÛÙee PeNÙeeJej yemeuee neslee (Ùeesneve 4:6). lesLes heeCeer keâe{CÙeemee"er DeeuesuÙee Meescejesveer Œeeryejesyej ØeYet ÙesMetves mebJeeo meeOeuee Je efleuee Deeheueer Kejer DeesUKe keâ¤ve efoueer. Meescejesveer Œeerves ØeYet ÙesMetÛÙee MeyoeJej efJeÕeeme "sJeuee.
 yemeCÙeecegUs Deeheues efÛeòe Skeâe«e keâjCÙeeme, ue#ehetJe&keâ SskeâCÙeeme DeeheCeeme ceole nesles, cnCetve ef¡emlemeYesÛÙee GheemevesceOÙes ‘‘yemeCes’’ ¢ee neJeYeeJeeme efJeMes<e cenòJe osCÙeele Deeues Deens. DeeheCe pesJne efcemmeeyeefueoeve efJeOeermee"er ÛeÛe&ceOÙes ØeJesMe keâjlees lesJne efcemmee Ûeeuet nesCÙeeDeieesoj DeeheCe ÛeÛe&ceOÙes yemeuesues Demelees. DeeheCe Deeheues ue#e hejcesÕejekeâ[s ueeJeCÙeeÛee ØeÙelve keâjerle Demelees. efcemmeeyeueer ojcÙeeve DeeheCe heefnues JeeÛeve, ogmejs JeeÛeve, Øeeflemeeo mlees$e DeeefCe ØeJeÛeve ¢eeJesUer Keeueer yemelees. ØeYetÛee Meyo «enCe keâjCÙeemee"er Deeheues efÛeòe Meeble JneJes, Deeheues ceve Skeâe«e JneJes, DeeheuÙee LekeâuesuÙee Mejerjeuee Deejece efceUeJee cnCetve DeeheCe Keeueer yemelees. yemeCes ns MeeblelesÛes Skeâ efÛevn Deens. MeeblelescegUs osJeeÛes JeÛeve heefjCeecekeâejkeâjerlÙee SskeâCÙeeme DeeheCeeme ceole nesles. DeeheCe Heâkeäle ØeYetÛee Meyo DeeefCe ØeJeÛeve Sskeâle vemelees; lej JeeÛeCeeNÙee JÙekeäleeryejesyej SkeâefÛeòe nesCÙeeÛee ØeÙelve keâjlees. ceefjÙesØeceeCes DeeheCeosKeerue ØeYetÛee Meyo SkeâefÛeòeeves Ssketâve lÙeeJej ceveve-efÛebleve kesâues heeefnpes. YeejleerÙe mebmke=âleerceOÙes efMe<Ùe DeeheuÙee ieg®ÛÙee heeÙeeMeer yemetve lÙeeÛeer JeeCeer Sskeâleele. ØeYet ÙesMet Deeheuee Gòece ieg¤ Deens, cnCetve DeeheCe lÙeeÛes Sskeâues heeefnpes.
 veblej efcemmeeyeefueoeveeÛÙee heg{ÛÙee Yeeieele JesoerJej Dehe&Ces DeeCeueer peeleele lesJne efkebâJee Dehe&Ce ieerleeJesUer DeeheCe Keeueer yemelees. ¢ee oeveebJesUer DeeheCe ÛeÛe&ÛÙee efJeefJeOe iejpeebÛeer Dee"JeCe keâ¤ve lÙeemee"er ceePes DeeefLe&keâ oeve osCÙeeÛee ØeÙelve keâjerle Demelees. heg{s heefJe$e ef¡emleMejerjeÛee mJeerkeâej kesâuÙeeveblej keâener JesU Meeblelee heeUeÙeÛeer Demeles. ¢ee MeeblelesÛÙee JesUer DeeheCe Keeueer yemelees, keâejCe lÙeecegUs Deeheues ue#e Meeble DeeefCe Skeâe«e keâjCÙeeme DeeheCeeme ceole nesles. ner JesU ke=âle%elee JÙekeäle keâjCÙeemee"er, DeeYeej-mleJeveeÛeer, ceveve-efÛebleve keâjCÙeeÛeer DeeefCe JewÙeefkeälekeâ ØeeLe&vesÛeer Demeles. pes iet{ jnmÙe DeeheCe meepejs kesâues Deens les Deelcemeele keâ¤ve hejce heefJe$e hejcesÕej pees heefJe$e ef¡emleMejerjeÛÙee ¤heele DeeheuÙeeceOÙes Deeuee Deens lÙeeÛÙeeyejesyej Skeâ¤he nesCÙeeÛeer ner JesU Demeles.
 ieg[Ies šskeâCes (Kneeling and Genuflection) : ieg[Ies šskeâCes ne ceeCemeeÛÙee peerJeveeleerue DelÙeble veceüheCeeÛee neJeYeeJe Deens. SKeeÅeemeceesj ieg[Ies šsketâve DeeheCe meceesjÛÙee JÙekeäleeruee hetCe&heCes MejCe peelees. DeeheCe oÙee nesCÙeemee"er efkebâJee efJevebleer ceevÙe nesCÙeemee"er ieg[Ies šskeâlees. ieg[Ies šskeâCes ner DelÙeble pegveer hejbheje Deens, pÙeeÛes cetU yeeÙeyeueceOÙes meehe[les. DeeheCe hejcesÕejemeceesj efJevebleer keâjCÙeemee"er DeeefCe lÙeeÛeer DeejeOevee keâjCÙeemee"er ieg[Ies šskeâlees. DeeheCe ceeCemeemeceesjosKeerue oÙesmee"er efkebâJee efJevebleermee"er ieg[Ies šskeâlees. ‘‘ieg[Ies šskeâCes’’ ¢eemee"er FyeÇer Yee<esceOÙes ‘‘keâejene’’ (karah) DeeefCe «eerkeâ Yee<esceOÙes ‘‘ieesvetheslesDees’’ (gonupeteo) ns Meyo Jeehejues Deensle. hejcesÕej meebielees, ‘‘ceePÙeemeceesj ØelÙeskeâ peCe ieg[Iee šskeâerue’’ (ÙeMeÙee 45:23; efHeâefuehe 2:10). hejcesÕejemeceesj ieg[Ies šskeâCes cnCepes lÙeeuee hetCe&heCes MejCe peeCes nesÙe. ¢ee neJeYeeJeeletve DeeheCe hejcesÕejeJejerue ßeæe DeeefCe Yekeäleer oMe&efJelees. Meueceesve jepeeves DeekeâeMeekeâ[s nele heme¤ve Je hejcesÕejeÛÙee Jesoermeceesj ieg[Ies šsketâve ØeeLe&vee kesâueer (1jepes 8:54). oeefveSueves DeeheuÙee efvelÙe›eâcee ØeceeCes efoJemeebletve leerve JesUe ieg[Ies šsketâve ØeeLe&vee kesâueer (oeefveSue 7:10). Skeâe kegâ‰jesiÙeeves ØeYet ÙesMetmeceesj ieg[Ies šsketâve lÙeeuee yejs keâjCÙeeÛeer efJevebleer kesâueer (ceeke&â 1:40). ßeerceble le®Ceeves ØeYet ÙesMetmeceesj ieg[Ies šsketâve lÙeeuee meeJe&keâeefuekeâ peerJeve efceUJeCÙeemee"er ceer keâeÙe keâjeJes ne ØeMve efJeÛeejuee (ceeke&â 10:17). hejcesÕejemeceesj ieg[Ies šskeâCes ns hejcesÕejeØeerlÙeLe& Deeoj-mevceeve DeeefCe YekeäleerÛes Skeâ ienve efÛevn Deens. heefJe$e efcemmeeyeefueoeve efJeOeerceOÙes DeeheCe efcemmeeÛÙee leòJeheeueš efJeOeer ¢ee DelÙeble cenòJeeÛÙee YeeieeceOÙes ieg[Ies šskeâlees DeeefCe Deble:keâjCehetJe&keâ YeefkeäleYeeJeeves mee›eâeceWleeceOÙes Meejerefjkeâ ¤heele npej PeeuesuÙee hejcesÕejeÛeer DeejeOevee keâjlees. heefJe$e efcemmeeyeefueoeveeceOÙes ¢ee Skeâe efJeefMe° Øemebieer hejcesÕejemeceesj ieg[Ies šsketâve DeeheCe Deeheues hejcesÕejeJejerue Øesce, DeeYeej-mleJeve Je Deeheueer Yekeäleer oMe&efJelees. leòJeheeueš efJeOeerceOÙes ßeæsÛes jnmÙe Ieesef<ele keâjerheÙeËle DeeheCe ieg[Ies šskeâeÙeÛes Demeleele, hejbleg [e@keämeeuee@peer (ef¡emleeÉejs, ef¡emleemen…) heÙeËle DeeheCe ieg[Ies šsketâ Mekeâlees.
 oesvner heeÙeebJej ieg[Ies šskeâCes, ¢eeuee DeeheCe 'kneeling' cnCelees, heCe Skeâe heeÙeeJej, efJeMes<e keâ¤ve GpeJÙee heeÙeeJej ieg[Iee šskeâCes, ¢eeuee 'genuflection' cnCeleele (gonu ne «eerkeâ Meyo Deens, cnCepes ieg[Iee). Skeâe heeÙeeJej ieg[Iee šsketâve veceve keâjCes efkebâJee ceeveJebovee osCes ner Kethe pegveer hejbheje Deens. hesieve ueeskeâebceOÙes jepeemeceesj DeeefCe Flej ceevÙeJejebmeceesj GpeJee ieg[Iee šsketâve ceeveJebovee osCÙeeÛeer ØeLee nesleer. ef¡emleer GheemevesceOÙes GpeJee ieg[Iee peefceveeruee šskeâJetve veceve keâjCes ns DeejeOevesÛes efÛevn yeveues, cnCetve DeeheCe heefJe$e mee›eâeceWleeÛÙee DeejeOevesle hejcesÕejeuee GpeJee ieg[Iee peefceveeruee šskeâJetve veceve keâjlees DeeefCe heefJe$e mee›eâeceWleeÛeer DeejeOevee keâjlees (¢ee DeejeOevesceOÙes DeeheCe oesvner ieg[Ies šskeâJetveosKeerue veceve keâjlees). heefJe$e mee›eâeceWleemecees¤ve peeleevee-Ùesleevee osKeerue vesnceerÛe genuflection keâjCÙeele Ùesles. heefJe$e Meg›eâJeejÛÙee efoJeMeer ›egâmeeuee ceeveJebovee osCÙeemee"er DeeheCe genuflection keâjlees. heefJe$e efcemmeeyeefueoeveeceOÙes Oece&ieg¤ leerve JesUe genuflection keâjleele : heefJe$e ef¡emleMejerj Jejleer GbÛeeJetve JesoerJej "sJeuÙeeveblej, heefJe$e hÙeeuee Jejleer GbÛeeJetve JesoerJej "sJeuÙeeveblej DeeefCe ef¡emleMejerj mJeerkeâejCÙeeDeieesoj.
 velecemlekeâ nesCes DeeefCe peefceveerJej Ghe[s he[Ces (Bow and Prostration) : velecemlekeâ nesCes ns Skeâ DeeojeÛes efÛevn Deens. DeeheCe hejcesÕejemeceesj velecemlekeâ neslees, lÙeeÛeØeceeCes ceeCemeemeceesjosKeerue velecemlekeâ nesT Mekeâlees. meceesjÛÙee JÙekeäleerÛee mevceeve keâjCÙeemee"er DeeheCe ØescehetJe&keâ Jebove keâjlees. ef¡emleer GheemevesceOÙes oesve ØekeâejÛes "bow" metefÛele keâjCÙeele Deeues Deensle : 1) [eskesâ JeekeâJeCÙeeÛee meeOee bow (simple bow of the head) : DeeheCe pesJne heefJe$e $ewkeäÙeeÛes veeJe Ieslees lesJne DeeheesDeehe Deeheueer ceeve veceülesves Keeueer Jeekeâles. ØeYet ÙesMetmeceesj, ceefjÙee ceelesmeceesj DeeefCe mebleebmeceesj Deeoj JÙekeäle keâjCÙeemee"er DeeheCe Deeheueer ceeve JeekeâJelees. efcemmeeÛÙee MesJešer DeeMeerJee&o mJeerkeâejleevee DeeheCe Deeheueer ceeve veceülesves JeekeâJelees. DeeheuÙee ef¡emleer peerJeveeceOÙes yeNÙeeÛe JesUsuee DeeojeØeerlÙeLe& DeeefCe veceülesÛes Øeleerkeâ cnCetve DeeheCe ¢ee neJeYeeJeeÛee Jeehej keâjlees. 2) mebhetCe& MejerjeÛee ienve bow (profound bow of the body) : Jesoermeceesj mebhetCe& Mejerj JeekeâJetve veceve keâjCÙeele Ùesles. ßeæe- ØekeâšveeceOÙes ‘‘…lÙeeves heefJe$e DeelcÙeeÛÙee Ùeesieeves kegâceejer ceefjÙesheemetve Mejerj OeejCe kesâues DeeefCe lees ceveg<Ùe Peeuee’’ ¢ee MeyoebheÙeËle DeeheCe ienve bow keâjlees. heefJe$e mee›eâeceWleemeceesj DeeheCe velecemlekeâ neslees. hejcesÕejemeceesj velecemlekeâ nesCes, cnCepes lÙeeuee hetCe&heCes MejCe peeCes DeeefCe lÙeeÛÙeeJej hetCe& YejJemee "sJeCes nesÙe. DeeheCe hejcesÕejeÛee Deeoj-mevceeve keâjCÙeemee"er, lÙeeÛeer Yekeäleer keâjCÙeemee"er lÙeeÛÙeemeceesj velecemlekeâ neslees.
 peefceveerJej Ghe[s he[Ces (prostration) ns veceülesÛes DeeefCe mebhetCe& mecehe&CeeÛes Øeleerkeâ Deens. DeeheCe pesJne peefceveerJej Ghe[s he[lees, efJeMes<ekeâ¤ve hejcesÕejemeceesj Ghe[s he[Ces cnCepes lÙeeuee hetCe&heCes MejCe peeCes nesÙe. ne neJeYeeJe hejcesÕejemee"er jeKetve "sJeCes ÙeesiÙe Deens, keâejCe hejcesÕejemeceesj peefceveerJej hetCe&heCes ueesšebieCe Ieeuetve, lÙeeuee hetCe&heCes MejCe ÙesTve lÙeeÛeer Yekeäleer keâjCes ns ÙeLeeÙeesiÙe Deens. yeeÙeyeueceOÙes hejcesÕejemeceesj Ghe[s he[CÙeeÛeer hejbheje ØeYeeefJeleheCes ceeb[CÙeele Deeueer Deens. peefceveerJej Ghe[s he[CÙeemee"er FyeÇer Yee<esceOÙes ‘‘veeHeâeue’’ (Naphal) ne Meyo JeehejCÙeele Deeuee Deens, lej «eerkeâ Yee<esceOÙes ‘‘Øee@medketâvesDees’’ (Proskuneo) DeeefCe ‘‘efhehešes’’ (Pipto) ns oesve Meyo JeehejCÙeele Deeues Deensle. yeeÙeyeue meebieles keâer, DeeyeÇenece hejcesÕejemeceesj Ghe[e he[uee (Glheòeer 17:3), ceesMes DeeefCe Denjesve oMe&veceb[heeÛÙee oejeheeMeer hejcesÕejemeceesj heeueLes he[ues (ieCevee 20:6), ceesMes hejcesÕejemeceesj ÛeeUerme efoJeme Je ÛeeUerme je$eer heeueLee he[tve neslee (DevegJeeo 9:18). oeJeero DeeefCe Je[eruepeve hejcesÕejeÛÙee otleemeceesj heeueLes he[leele (1Fefleneme 21:16). veJÙee keâjejeceOÙes ueeskeâ efJevebleer keâjCÙeemee"er ØeYet ÙesMet meceesj Ghe[s he[leele. Goe. jesceve DeefOekeâejer (ceòeÙe 9:18), keâveeveer Œeer (ceòeÙe 15:25), Ùeesneve Je Ùeekeâesye ¢eebÛeer DeeF& (ceòeÙe 20:20). ¢ee eflevner GoenjCeebceOÙes ns iejpeJeble ØeYet ÙesMetÛÙee heeÙee he[tve (proskuneo) lÙeeuee efJevebleer keâjleele. iesLemesceveer yeeiesceOÙes ØeYet ÙesMet mJele: ØeeLe&vee keâjCÙeemee"er heeueLee (pipto) he[lees (ceòeÙe 26:39). mJeiee&ceOÙes meJe& osJeotle jepeemeveemeceesj Ghe[s (pipto) he[tve hejcesÕejeuee veceve keâjleele (ØekeâšerkeâjCe 7:11). peefceveerJej Ghe[s he[tve hejcesÕejeuee veceve keâjCÙeeceOÙes hejcesÕejeuee mebhetCe&heCes MejCe peeCÙeeÛeer efJehegue ßeæe o[uesueer Deens. ef¡emleer GheemevesceOÙes efJeMes<e keâ¤ve oesve JesUe ¢ee neJeYeeJeeÛee GheÙeesie kesâuee peelees : heefJe$e Meg›eâJeejÛÙee efoJeMeer efJeOeerÛÙee meg®Jeeleeruee Oece&ieg¤ cetkeâheCes Jesoermeceesj heeueLes he[leele DeeefCe ieg®oer#ee efJeOeerceOÙes ieg®oer#ee mJeerkeâejCeejs GcesoJeej Jesoermeceesj heeueLes he[leele. DeeheuÙee JewÙeefkeälekeâ ØeeLe&vesceOÙes peefceveerJej Ghe[s he[tve hejcesÕejeÛeer ceveesYeeJes DeejeOevee keâjCÙeemee"er DeeheCe ¢ee neJeYeeJeeÛee Jeehej ke⤠Mekeâlees.
 Deeheueer ef¡emleer Gheemevee DeefOekeâ DeLe&hetCe& keâjCÙeemee"er, ef¡emleer Gheemevee JÙeJeefmLeleheCes mecepetve IesCÙeemee"er DeeefCe GheemevesÉejs hejcesÕejeÛeer Deble:keâjCehetJe&keâ Yekeäleer keâjCÙeemee"er GheemevesceOÙes ÛeÛe&ves DeeheCeebme JesieJesieUs neJeYeeJe efouesues Deensle. ¢ee neJeYeeJeebÉejs GheemevesceOÙes Deble:keâjCeeheemetve menYeeieer nesCÙeeÛee Deeheuee ØeÙelve Demelees. No one is perfect, keâesCeerner heefjhetCe& veener. DeeheCe meJe&peCe DeMekeäle Deenesle, heeheer Deenesle, cnCetve DeeheCeeme efMekeâCÙeeÛeer iejpe ueeieles. hejcesÕejeJejerue Deeheueer ßeæe Yekeäkeâce keâjCÙeemee"er ef¡emlemeYee vesnceerÛe lelhej Demeles. cnCetve DeeheCe vesnceerÛe ef¡emlemeYee DeeheCeebme pes efMekeâJeles Je heeUeJeÙeeme meebieles lÙeekeâ[s Deeheues efJeMes<e ue#e Demeues heeefnpes. GheemevesÛes efveÙece heeUtveÛe DeeheCe hejcesÕejeÛeer Kejer DeejeOevee ke⤠Mekeâlees. GheemevesceOÙes DeeefCe DeeheuÙee JewÙeefkeälekeâ ØeeLe&veebceOÙes ef¡emlemeYesves efouesuÙee efJeefJeOe neJeYeeJeebÛee GheÙeesie keâ¤ve hejcesÕejeJejerue Deeheueer Yekeäleer meeLe&keâ yeveJet Ùee.
 [metÛevee : DeeheCe ef¡emleer ßeæe – Mebkeâe meceeOeeve’ ns me$e ‘megJeelee&’ JeeÛekeâebmee"er meg¤ kesâues Deens. ßeæsÛÙee %eeveeceOÙes Deeheueer Jee{ JneJeer neÛe ¢ee ceeieÛee nslet Deens. ßeæsyeeyele Deeheues keâener ØeMve Demeleerue lej les ke=âheÙee DeeheuÙee veeJeeefveMeer ‘megJeelee&’ keâeÙee&ueÙeeceOÙes hee"Jetve ÅeeJesle efkebâJee suvartavasai@gmail.com ¢ee F&- cesueJej hee"Jetve ÅeeJesle. meieàÙeeÛe ØeMveebÛeer Gòejs oslee ÙesCeej veenerle, heCe pes ÙeesiÙe ØeMve Demeleerue lÙeeJej ¢ee me$eeceOetve Yee<Ùe kesâues peeF&ue. – mebheeokeâ]