सुवार्ता

 – jsceb[ ceÛÙee[es, jcesoer
 
 meOÙeeÛÙee DeLe&JÙeJemLescegUs efvecee&Ce PeeuesuÙee ÛebieUJeeoeÛÙee peeàÙeele ceeCetme De[keâuee Deens. ¢ee veJÙee JÙeJemLesceOÙes Œeerheg®<eeÛÙee yee¢e¤heeuee cenòJe Øeehle Peeues Deens. Deekeâ<e&keâ JÙeefkeäleceòJe, DeÅeÙeeJele keâhe[s, ØemeeOeveebÛee Jeehej ¢eeuee cenòJe Deens. ØelÙeskeâ JÙekeäleerceOÙes OÙesÙe, menkeâeÙe&, Øesce, DeelceerÙelee Demes meodiegCe Demeleele; heCe DeLe&JÙeJemLesceOÙes ¢ee meoiegCeebÛee Jeehej (keâer iewjJeehej) hewmee, mece=æer mebheeove keâjCÙeemee"erÛe kesâuee peelees. F&ÕejeJej Deeheueer ßeæe Demeles; heCe ¢ee ßeæsÛee DeelcÙeeMeer efvekeâšÛee mebyebOe Demelees, ¢eeÛeer ogozJeeves peeCeerJe vemeles. vee@Jexleerue SkeâesefCemeeJÙee Melekeâeleerue ØeKÙeele veeškeâkeâej nsvjerkeâ Fymesve ¢eebveer lÙeebÛÙee ‘heerj efiebš’ ¢ee veeškeâele cnšues Deens, ‘‘Deueerkeâ[s meceepeeleerue JÙekeäleer ner keâebÅeeØeceeCes Deensle. keâebÅeeÛee Skesâkeâ Lej meesuele iesuÙeeveblej DeeheuÙeeuee keâeÙe efomeles? efleLes keâenerÛe vemeles. meOÙee ceeveJeeÛeer megæe DeJemLee leerÛe Peeueer Deens. Mejerj Deekeâ<e&keâ Je megÂ{, keâhe[s DeÅeÙeeJele, heCe DeelcÙeeÛes Yeeve veener. lÙeecegUs meceepeeleerue mebJesoveMeeruelee ve° nesle Ûeeueueer Deens.’’
 DeeheCe Je=òehe$eebceOÙes nlÙee, DeelcenlÙee PeeuÙeeÛÙee yeelecÙee JeeÛelees Je mJemLe yemelees. ¢eeÛee DeLe& Deeheueer mebJesoveMeeruelee yeesLeš yeveuesueer Deens! mJeYeeJele: ceeCetme ne mJeeLeea Je cenòJeekeâeb#eer Demelees. mJele:Ûes DeefmlelJe efškeâJeCÙeemee"er GojefveJee&n keâ¤ve lÙeeuee Deeheueer mJehvehetleea keâjeÙeÛeer Demeles. cee$e ¢ee meeNÙee Oe[he[erceOÙes lees vesnceer ÙeMemJeer nesleesÛe Demes veener. DeheÙeMeecegUs lees Deeheueer #ecelee DepeceeJeCÙeeÛee ØeÙelve keâjlees. hejbleg efkeâleerner ØeÙeeme keâ¤ve lÙeeÛÙee DeeMee-Deekeâeb#ee Heâesue "jues Je lÙeeuee SkeâekeâerheCee peeCeJeuee keâer lees vewjeMÙesves «eemelees. lÙeeuee peerJeve DeLe&nerve Jeešt ueeieues keâer, lees DeelcenlÙee keâjCÙeeme ØeJe=òe neslees. peerJeveeÛee Deble kesâuee cnCepes meJe& mecemÙee otj nesleerue, Demee lÙeeÛee Yeüce Je Debeflece Yetefcekeâe Demeles. peeCeeje ceeCetme MesJešer peelees, hejbleg FlejebÛÙee heg{Ÿeele Deveskeâ mecemÙee Jee{tve "sJelees.
 DeelcenlÙee efJeefJeOe keâejCeebmee"er Je Deveskeâ mlejebJej kesâueer peeles. leer JÙeeJemeeefÙekeâ, meeceeefpekeâ, DeeefLe&keâ, jepekeâerÙe efkebâJee keâewšgbefyekeâ keâejCeebmee"er DeeefCe JÙeefkeäleiele, keâewšgbefyekeâ efkebâJee meecetefnkeâ mlejeJejner kesâueer peeles. Deepe peieele meJe&$e peeieeflekeâerkeâjCe, DeewÅeesefiekeâjCe Je megyeòee Jee{erme ueeieueer Deens. hejbleg lÙeebÛÙee HeâeÙeÅeebmen meeceeefpekeâ Je keâewšgbefyekeâ peerJeveeJej lÙeebÛes yejsÛe Deefve° heefjCeecener nesle Deensle. Deepe Yeejleele meJe&Ûe yeeyeleerle efJekeâeme nesle Demeleevee DeelcenlÙesÛes ØeceeCe Jee{le Ûeeueues Deens, ne Skeâ ØekeâejÛee efJejesOeeYeemeÛe Deens. meJe&meeOeejCe YeejleerÙe ueeskeâebvee hegjeleve keâeUeheemetve DeeOÙeeeflcekeâlesÛee Jeejmee ueeYeuee Demeleevee, osJeeJejerue ßeæe Je Oeeefce&keâ keâce&keâeb[s meeJe&peefvekeâ peerJeveele FlekeäÙee KeesueJej ¤leueer Demeleevee, menpeemenpeer les mJele:ÛÙee efpeJeeÛee Deble keâjCÙeeme keâe ØeJe=òe nesle Demeleele, ne mebMeesOeveeÛee efJe<eÙe Deens.
 vewjeMÙe«emle JÙekeäleerÛes efJeÛeej Je YeeJevee vekeâejelcekeâ PeeuÙeecegUs efleÛÙeele Skeâ ØekeâejÛee vÙegveieb[ efvecee&Ce neslees Je leer efJeÛeej ke⤠ueeieles keâer, ¢ee peieele Deeheues Demes keâesCeerner veener. Deeheues kegâšgbyeerÙe, Mespeejer, Deehles° Je meejs peie DeeheCeeefJe®æ Demetve Deeheues Me$et Deensle. cnCetve ueJekeâjele ueJekeâj ¢ee peieeletve veenermes Peeuesues yejs. vewjeMÙesves «eemeuesueer JÙekeäleer ceveeves DelÙeble YeeJeefvekeâ, ogyeUer Je mebJesoveMeerue yeveuesueer Demeles. efleÛee mJeeefYeceeve Je DeelceefJeÕeeme {emeUuesuee Demelees. FlejebÛÙee °erletve leer hejeefpele Je DeheÙeMeer Peeuesueer mecepeles. efleuee peieCes DeLe&efnve Jeešt ueeieles Je peieCÙeele efleuee keâe[ercee$e jme Gjle veener. MesJešer nesT veÙes lesÛe Ie[les.
 DeeheCe Je=òehe$eebceOÙes JeejbJeej DeelcenlÙesÛÙee yeelecÙee JeeÛelees. Deveskeâ JeÙeesiešebleerue JÙekeäleer efJeefJeOe keâejCeebmee"er DeeheuÙee efpeJeeÛee Deble keâjleele. efJeÅeeLeea DeJemLesle Demeleevee hejer#esceOeerue DeheÙeMe, ÙeewJeveeleerue ØesceYebie efkebâJee yeueelkeâej, Øeew{heCeer keâpee&Ûee yeespee, MesDej yeepeejele ØeÛeb[ leesše, JÙeJemeeÙeele DeheÙeMe, vewmeefie&keâ DeeheòeercegUs Mesleer GlheeoveeÛeer veemee[er, Mesleermee"er IesleuesuÙee keâpee&Ûes DeesPes, ogOe&j jesie, ceeokeâ õJÙeebÛes JÙemeve, keâewšgbefyekeâ keâuen, pees[eroejeÛes Deekeâefmcekeâ efveOeve, IešmHeâesš ¢eebhewkeâer keâesCelesner keâejCe JÙekeäleeruee DeeheuÙee efpeJeeÛee Deble keâjCÙeeme ØeJe=òe keâjle Demeles Je MesJešer nesT veÙes lesÛe Ie[les.
 ÙeewJeveeJemLesceOÙes Demeleevee le®CeerÛes SKeeÅee le®CeeJej Øesce pe[ues Demesue Je keâener jemle keâejCeemleJe kegâšgbyeeletve efleuee efJejesOe nesle Demesue; lej leer mJele:Ûee peerJe IesCÙeeÛeer Oecekeâer osles Je DeeF&-Jeef[ueebvee Jes"erme Oejles. ueiveeDeieesoj Øesefcekeâ DeeCeeYeekeâe Iesleevee DeeheuÙee mebmeejeÛeer mJehves jbieJeleele DeeefCe leer meekeâejCÙeemee"er SkeâceskeâebÛÙee menkeâeÙee&Ûeer Dehes#ee keâjleele. heg{s efJeJeenyeæ PeeuÙeeJej heleer-helveerojcÙeeve ueneve-meneve keâejCeebJe¤ve ogjeJee efvecee&Ce nesCÙeeme meg®Jeele nesles. Mejerjeves peJeU Demeues lejer ceveeves les melele Je keâeÙecemJe¤heer peJeU DemeleeleÛe Demes veJns; kegâšgbyeefJeIeelekeâ Denced heleer-helveerceOÙes efceUles-pegUles IesCÙeeÛÙee Dee[ Ùeslees. kegâšgbyekeâuen efMeiesuee heesnesÛeuee keâer, keâener keâeUeveblej mebmeejele jme Gjle veener. pees[eroejeuee yeensjerue Deekeâ<e&Ces ieeWOeUele šekeâleele Je MesJešer lÙeeÛeer heefjCeleer efJeJeenyee¢e mebyebOeele iegbleCÙeeheÙeËle nesT Mekeâles. DeeheuÙee pees[eroejeves ØeleejCee kesâuÙeeÛeer Kee$eer hešueer keâer, peerJeveele Goemeervelee efvecee&Ce nesles. efJeJeeneDeieesoj Je veblej «ee¢e ceeveuesues Øesce Je efJeÕeeme ¢eeuee le[e iesuesuee Demelees DeeefCe lees hejle efceUJeCÙeeÛeer Oe[he[ meg¤ nesles. DeMee heefjefmLeleerceOÙes Skeâ pees[eroej Debeflece GheeÙe cnCetve DehejeOeer pees[eroejeuee DeelcenlÙee keâjCÙeeÛeer Oecekeâer oslees/osles. DeMee Oecekeâerves heefjefmLeleerle yeoue Peeuee veener, lej efoJemeWefoJeme DeelcenlÙesÛee efJeÛeej ØeyeU nesle peelees Je MesJešer nesT veÙes lesÛe Ie[les.
 Deepe Yeejleele efŒeÙeebÛÙee DeelcenlÙesÛes ØeceeCe SketâCe DeelcenlÙesÛÙee megceejs 25³ Deens. Deveskeâ JesUe ngb[e efkebâJee Flej keâesCelÙeener keâejCeemleJe SKeeoer Œeer veJeNÙeeÛÙee Je meemejÛÙee peeÛeeuee kebâšeUuesueer Demeles Je efleuee peieCes Deme¢e Peeuesues Demeles. DeeF&-Jeef[ueebÛÙee ceeÙesÛÙee GyesKeeuetve efveIeeuesueer keâesceue ceveeÛeer heesj meemejÛÙee vejkeâele ÙesTve he[les. ceensjÛÙee DeeefLe&keâ heefjefmLeleervegmeej meemejÛeer ceeieCeer hegjer nesT Mekeâle veener, ¢eeÛeer efleuee hegjshetj keâuhevee Demeles. pÙee heleeruee efleves Deeheues meJe&mJe yeneue kesâuesues Demeles, leesner efleuee mecepetve Iesle veener Je lÙeeGueš lees lÙeeÛÙee DeeF&-Jeef[ueebÛeer yeepet Ieslees. ceensjntve hewmes efkebâJee Jemlet DeeCeuÙee veenerle, lej helveeruee ceejneCe nesles. DeheIeeleeÛee yeneCee keâ¤ve efleuee efpeJeble peeUCÙeeÛeener ØeÙelve neslees. ¢ee meJe& DeefiveefoJÙeebletve heej he[leevee leer vewjeMÙesves «eemeles DeeefCe MesJešer nesT veÙes lesÛe Ie[les.
 Deepe Yeejleele MeslekeâNÙeebÛÙee DeelcenlÙesÛesner ØeceeCe Jee{le Ûeeueues Demetve «eeceerCe Yeeieeleerue DemebKÙe kegâšgbyes GodOJemle nesle Deensle. Mesleerceeueeuee nesCeeje KeÛe& Je lÙeeuee efceUCeejer efkebâcele ¢eele ØeÛeb[ leHeâeJele DemeuÙeecegUs HeâeÙeÅeeÛes ØeceeCe DelÙeuhe Demeles Je MesJešer Meslekeâjer keâeÙeceÛee keâpe&yeepeejer jenlees. ¢ee meJe& mebkeâšebvee meeceesjs peeleevee hepe&vÙeJe=°erÛeer Deefveef§elelee Je DeefveÙeefceleheCee ner lÙeeÛÙee JÙeeJemeeefÙekeâ meHeâuelesJej Skeâ keâeÙeceÛeer šebieCeejer leueJeej Demeles. DeelcenlÙesÛes efveefceòe keâesCelesner Demeues, lejer lÙeeÛes cetU keâejCe JÙekeäleerceOÙes Deeuesues vewjeMÙe efkebâJee DeewoemeervÙe ns nesÙe. vewjeMÙe efkebâJee Goemeervelee ne Skeâ ceeveefmekeâ efJekeâej Demetve lÙeeJej ogue&#e kesâuÙeeme lees ceeCemeeÛee Deble heent Mekeâlees. Skeâoe keâe ne efJekeâej pe[uee keâer, cevees®iCeeÛes peerJeve efJemkeâUerle nesles. peieeleerue heefnuÙee one DeefOekeâeefOekeâ peerJeIesCÙee DeepeejeceOÙes vewjeMÙe ¢ee JÙeeOeerÛee ›eâceebkeâ ÛeewLee ueeielees. DeelcenlÙee ner Yeejleeleueer Skeâ ØecegKe je°^erÙe meeJe&peefvekeâ DeejesiÙe mecemÙee Deens.
 2022ceOÙes 1,79,000 Deelce nlÙee veeWoJeuÙee iesuÙee. cnCepes 2022ceOÙes Øeefle Skeâ ueeKe ueeskeâmebKÙesceeies DeelcenlÙesÛee oj meJee&efOekeâ 12,4 škeäkeäÙeebheÙeËle Jee{uee Deens. cnCepesÛe 2022ceOÙes, Yeejleele DeelcenlÙescegUs 48 npeejebntve DeefOekeâ ceefnueebÛee ce=lÙet Peeuee, lej heg®<eebÛÙee yeeyeleerle ns ØeceeCe 122npeejebntve DeefOekeâ nesles.
 Deepekeâeue MeeUkeâjer cegueebÛÙee DeelcenlÙesÛÙee ØeceeCeele ØeÛeb[ Jee{ Peeueer Deens. mheOee&cegUs heeuekeâebÛÙee cegueebheemetve Dehes#ee Jee{uÙee Deensle. YeefJeleJÙe GppJeue yeveJeCÙeemee"er DeeheuÙee heeuÙeeves ØeLece ßesCeerle GòeerCe& nesCes, ns heeuekeâebmee"er meeceeefpekeâ Øeefle‰sÛes heefjceeCe yeveues Deens. efvekeâeue ueeieuÙeeJej DeeF&-Jeef[ueebÛeer Ghes#ee Peeueer keâer, heeuÙeeceOÙes vÙetveieb[ Je Goemeervelee efvecee&Ce nesles. heeuekeâ Je meceepe ¢eebÛÙeemeceesj peeCÙeeÛee ceveele mebkeâesÛe Je Yeerleer efvecee&Ce nesles. DeMee heefjefmLeleerle keâener efkeâMeesjJeÙeerve efJeÅeeLeea peieeÛee efvejeshe IesCÙeeme ØeJe=òe nesleele Je MesJešer nesT veÙes lesÛe Ie[les.
 SKeeoer JÙekeäleer DeelcenlÙesÛee efJeÛeej keâjles lesJne efleÛÙee ceveele keâener keâejCeebcegUs peerJeveeyeöue vekeâejelcekeâ efJeÛeej ÙesTve leer vewjeMÙe«emle Peeuesueer Demeles. DeheÙeMe, hejeYeJe, JewcevemÙe ¢eebcegUs ceveele ›eâesOe, nsJee, celmej, Deekeâme, És<eYeeJe, heesšMetU FlÙeeoer YeeJeveebveer JÙekeäleer «eemeles Je lÙeecegUs efleuee ceeveefmekeâ Jesovee nesle Demeleele. YeeJeefvekeâ og:Ke Je ceeveefmekeâ Jesovee Jee{le iesuÙee Je Deme¢e PeeuÙee keâer, lÙee LeebyeJeCÙeemee"er JÙekeäleerkeâ[s mJele:Ûee yeUer IesCes, neÛe Skeâ heÙee&Ùe Gjuesuee Demelees. DeMee JesUsuee JÙekeäleerves Meeble jentve efJeÛeej keâjeJee keâer, JeemleJele: vekeâejelcekeâ ceeveefmekeâ Jesovee Je YeeJevee #eefCekeâ Demeleele DeeefCe lJeefjle lÙeebÛee veeÙeveeš keâjCes, DelÙeble iejpesÛes Demeles. oj Ieškesâuee heefjefmLeleerceOÙes yeoue nesle Demelees DeeefCe keâeU-JesU yeouelees, lÙeevegmeej DeelcenlÙee ØeJe=òe keâjeÙeuee ueeJeCeeNÙee JemlegefmLeleerceOÙesmegæe yeoue nesle Demelees. ceveeuee Jesovee osCeeNÙee (Deveskeâ JesUe keâheesuekeâefuhele) YeeJevee keâener keâeUeves efJejIeUtve peeleele. DeeJeMÙekeâ meuueecemeuele, ÛeÛee&-efJeceesÛeve keâ¤ve Je mecegheosMeve mJeerkeâe¤ve JÙekeäleer hetJe&Jele nesT Mekeâles DeeefCe megboj peerJeve peiet Mekeâles. ceie DeieesojÛe IeeF& keâ¤ve ns megboj peerJeve peieCÙeeÛee Deevebo keâesCeer keâe lÙeeieeJee?