heÙee&JejCeeÛes Øesef<ele : ef¡emleJeemeer Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes – सप्टेंबर २०२४


 Heâeoj øeâeefvmeme efoefyeÇšes ns 1990ÛÙee oMekeâeheemetve ‘heÙee&JejCeeÛes Øesef<ele’ cnCetve keâeÙe& keâjerle nesles. ‘‘pes ve heens jefJe, les heens keâJeer’’ ¢ee GkeäleerØeceeCes heeshe øeâeefvmeme ¢eebÛÙee ‘ueeJeoelees meer’ ¢ee heÙee&JejCeefJe<eÙekeâ efJeÕehe$ekeâeÛes les 30-35 Je<eeËhetJeea De«eotle nesles. Heâe. øeâeefvmeme ¢eebÛee pevce 4 ef[meWyej 1943 jespeer veboeKeeue ÙesLes Peeuee DeeefCe ieg®heoeÛee DeYÙeeme›eâce meble heeÙeme keâe@uespe, ieesjsieeJe, cegbyeF& ÙesLes hetCe& kesâuÙeeJej ef[meWyej 1972uee lÙeebvee Oece&ieg¤ (Heâeoj) cnCetve oer#ee efceUeueer. lÙeeveblej lÙeebveer hegCes efJeÅeeheer"eletve yeer.S. (meceepeMeeŒe) Je ceneje°^ meeefnlÙe heefj<eosÛeer ‘meeefnlÙe DeeÛeeÙe&’ ner heoJeer mebheeove kesâueer. jesce ÙesLeerue «esieesefjÙeve efJeÅeeheer"eletve lÙeebveer F&Me%eeveele Sce.S. hetCe& kesâues. les ieesjsieeJe ÙesLeerue lÙeebÛÙeeÛe ‘Deucee ceelesj’ mesefcevejerle ceje"er Je F&Me%eeveeÛes ØeeOÙeehekeâ nesles.
 ieg®oer#esveblej Heâe. efoefyeÇšes ns heeueer-JemeF& ÙesLes meeneÙÙekeâ Oece&ieg¤ nesles. lÙeeveblej les hegCes ÙesLes DemKeefuele ceje"er Yeeef<ekeâ pece&ve Heâeoj uesouex ¢eebÛÙee ‘mvesnmeove’ Deeßeceele jenle nesles Je ceje"erÛee DeefOekeâ DeYÙeeme keâjerle nesles. leodveblej ieesjsieeJe mesefcevejerle ØeeOÙeehekeâ ¢ee veelÙeeves keâeÙe& keâjerle Demeleevee 1983heemetve ‘megJeelee&’ mebheeokeâ cnCetve lÙeebveer peyeeyeoejer mJeerkeâejueer. oj ieg®Jeejer Je MeefveJeej-jefJeJeejer les efiejerpe Je veblej heehe[er ÙesLeerue ‘megJeelee&’ keâeÙee&ueÙeele Ùesle efve ÛeÛe&ÛÙee Ghe›eâceele ceole keâjerle Demele. ¢eeÛe keâeUele ef¡emleJeemeer Heâe. ve@he DeeefCe ceer lÙeebvee ‘megJeelee&’Ûes meeneÙÙekeâ mebheeokeâ cnCetve ceole keâjerle neslees.
 eq¡emleJeemeer keâeef[&veue efheceWše ¢eebveer Heâe. øeâeefvmeme ¢eebvee petve 1986ceOÙes peerJeve oMe&ve keWâõeÛes mebÛeeuekeâ cnCetve vesceues efve ‘megJeelee&’ keâeÙee&ueÙe, efiejerpe ÙessLes DeeCeues DeeefCe Heâe. efoefyeÇšes ¢eebÛÙee keâuhekeâlesuee ØeÛeb[ JeeJe efceUeuee. Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes ns 1983 les 2007 heÙeËle (24 Je<ex) ‘megJeelee&’ ceeefmekeâeÛes mebheeokeâ nesles. lÙee keâeUele lÙeebveer ceje"erÉejs mebhetCe& ceneje°^eÛeer meeefnlÙe Je DeeOÙeeeflcekeâ #es$eeble mesJee kesâueer. JemeF&Ûeer DeesUKe keâ¤ve efoueer, ÛeÛe&Ûeer Deefmcelee Jee{Jeueer. ‘nefjle JemeF& mebj#eCe meefceleer’Ûes mebmLeehekeâ (1988) ¢ee veelÙeeves lÙeebveer heÙee&JejCe ÛeUJeU peieYej heesnesÛeJeueer. ef¡emleer meeefnlÙe mebcesuevee (hegCes)Ûes ceepeer DeOÙe#e Je kegâmegcee«epe Øeefle‰eve (veeefMekeâ)Ûes les efJeÕemle nesles. lÙeebÛÙeecegUs DeeflejLeer-cenejLeer-meJÙemeeÛeer ¢eebÛeer ceebefoÙeeUer JemeF&le DevegYeJeeÙeuee efceUeueer. Deveskeâebvee ceje"erÛeer iees[er ueeieueer. ceje"er meeefnlÙe Je De#ej Jee*dceÙeele Heâe.øeâeefvmeme efoefyeÇšes ¢eebveer efJeefJeOeefjlÙee Ùeesieoeve kesâues Deens. mJeleb$e meeefnlÙe Øekeâejele lÙeebÛeer 14 hegmlekesâ Deensle. DevegJeeefole 4 hegmlekesâ (lÙeele Skeâ veeškeâ Deens) Je mebheeove kesâuesueer 5 hegmlekesâ. efJeMes<e cnCepes, ‘heefjJele&veemee"er Oece&’ ns lÙeebÛes hegmlekeâ HeâeojebÛÙee otj°er Je mece=æ efÛebleveeÛee heefjheekeâ nesÙe. cnCetveÛe lÙeeleerue keâener DeOÙeeÙe Je lÙeebÛÙee Flej keâener hegmlekeâeleerue efveJe[keâ Yeeie 11JeerÛÙee ceje"er hee"Ÿehegmlekeâele efMe#eCe ceb[Ueves meceeefJe° kesâues Deensle. lÙeebÛes ‘veener ceer Skeâuee’ ns DeelceÛeefj$e lÙeebÛÙee heejoMe&keâ peerJeveeÛes oMe&keâ efÛevn Deens. ‘megyeesOe yeeÙeyeue’ ¢ee «ebLeeÉejs ‘yeeÙeyeue ne mecemle ceeveJeer peerJeveeÛee Deejmee Deens’, ns lÙeebveer meeOÙee, meeshÙee Yee<esle oeKeJetve efoues Deens. lÙeecegUsÛe efJeefJeOe OeceeaÙeebveer hegmlekeâeuee efouesueer oeo DeJeCe&veerÙe nesleer Je Deens. lÙeebÛes yengDeeÙeeceer keâeÙe& Meyoyeæ keâjCes keâ"erCe Deens. meeceeefpekeâ, meeefneflÙekeâ, heÙee&JejCe (Goe. heeCeer Deeboesueve, onMeleJeeo, Sme. šer. Jeenletkeâ F.) DeeOÙeeeflcekeâ (ßeæe yeebOeCeer) DeeblejOeceeaÙe mebJeeo, he$ekeâeefjlee Deeoer #es$eebleerue lÙeebÛÙee yengceesue melkeâeÙee&Ûeer Deveskeâ mesJeeYeeJeer mebIešvee Je mebmLeebveer oKeue Iesleueer Je lÙeebvee hegjmkeâej osKeerue efoues.
 DeLee&le, Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes ¢eebÛÙee meJeËkeâ<e Je DelegueveerÙe keâeÙee&Ûee keâUme cnCepes Gmceeveeyeeo (Deelee ‘OeejeefMeJe’) ÙesLes mebheVe Peeuesues ‘DeefKeue YeejleerÙe meeefnlÙe mebcesueve’ nesÙe. efoveebkeâ 11 Je 12 peevesJeejer 2020 jespeer heej he[uesuÙee 93JÙee DeefKeue YeejleerÙe meeefnlÙe mebcesueveeÛes les DeOÙe#e nesles. leyÙesle meeLe osle veJnleer. lejerosKeerue lÙeebveer hene[er DeeJeepeele meeefnlÙe mebcesueveeÛes DeOÙe#eerÙe Yee<eCe kesâues. ÚghÙee onMeleJeeoeÛee Je HeâmeJÙee peeieeflekeâerkeâjCeeÛee lemesÛe efvemeie&-veemee[erÛee lÙeebveer meceeÛeej Iesleuee DeeefCe veblej… Deepeejeves lÙeebÛee efheÛÚe hegjJeuee lees DeepeheÙeËle… JemeF&-cegbyeF&Ûeer efJeefJeOe ne@efmhešues, keäuepeea nesce DeeefCe lÙeebÛes Iej Demee lÙeebÛee ØeJeeme neslee.
 Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes ¢eebveer ØecegKe Oece&ieg¤ cnCetve cegUieeJe, efiejerpe, meeb[esj Je efMejueÙe ÙesLes keâeÙe& kesâues Deens. lÙeebÛeer ØeJeÛeves yeeÙeyeue Je meebØele efmLeleeryeöue [esàÙeeble Debpeve IeeueCeejer DemeeÙeÛeer. kesâJeU ØeeLe&vee veJns; lej lÙeeuee ßeæsÛeer pees[ DemeeJeer, ner lÙeebÛeer OeejCee nesleer. lÙeebÛee efheb[/mLeeefÙeYeeJe OÙeeve-OeejCesyejesyejÛe Oeeefce&keâlesÛes heefjJele&ve DeeOÙeeeflcekeâlesle keâjCÙeeJej neslee DeeefCe lÙeemee"er les Pešues, efPepeues.
 Heâe. efoefyeÇšes õ°s nesles. les ef¡emleØesceeves Peheešuesues nesles DeeefCe les Øesce les DevÙe OeceeaÙeebheÙeËle DeeheuÙee efvejeceÙe keâ®CesÉejs heesnÛeJele. lÙeebÛes De#eÙe Jee*dceÙe ¢eenerheg{s oerhemlebYeemeejKes keâeÙe& keâjCeej Deens, Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes ¢eebÛes DeeheCeeuee oMe&ve osCeej Deens. leÉle lÙeebveer uesKekeâebÛeer peer HeâUer efvecee&Ce kesâueer Deens Je Deveskeâebvee vesle=lJeemee"er Ie[Jeues Deens, meyeue kesâues Deens, lesmegæe DeeheuÙeeuee HeâeojebÛÙee mece«e peerJeveeÛee leU MeesOeeÙeuee Je DeOÙeelceeÛee iej iee"eÙeuee ceole keâjleerue, DeMeer ceuee yeeuebyeeue Kee$eer Deens.
 lej, Heâe. øeâeefvmeme efoefyeÇšes ¢eebvee Ûeebieues 80 Je<eeËÛes DeeÙeg<Ùe ueeYeues. les DeeheuÙeeletve Mejerjeves efveIetve peele Deensle. lÙeebÛÙee DeleguÙe mesJesyeöue DeeheCe hejcesÕejeÛes DeeYeej ceevele Deenesle. DeLee&le, Skeâ osoerhÙeceeve, lespe:hegbpe leeje efveKeUueeÙe cnCetve efoefyeÇšes kegâšgbyeeÛes, Heâeoj efoefyeÇšes ¢eebÛes YeeÛes Heâe. jsceb[ ®ceeJe Je kegâšgbyeerÙe ¢eebÛes Je DeeheuÙee JemeF& Oece&ØeebleeÛes og:Ke cees"s Deens; hejbleg lees efJeOeelee DeeheuÙee ke=âhesves meJeeËÛes meeblJeve keâjes. leer heeskeâUer Ye¤ve keâe{es, leÉle Demes otj°erÛes DeeefCe mecÙekeâ Je=òeerÛes Oece&ieg¤ Deecnebuee efceUle jenes, nerÛe lÙee efJeOeelÙeeÛejCeer DeeceÛeer veceü ØeeLe&vee!
  – Heâe. ([e@.) peesSue ef[kegâvee