सुवार्ता

 cee@efvme. øeâeefvmeme keâesefjÙee
 
 meble øeâeefvmeme PesefJeDej ¢eebÛÙee peerJeveÙee$esveblejÛeer Ùee$ee
 
 Heâeoj øeâeefvmeme PesefJeDej ÙeebÛÙee ce=lÙetveblej ogmeNÙee efoJeMeer, cnCepes jefJeJeej efoveebkeâ 4 ef[meWyej jespeer Deieoer meeOÙee heæleerves lÙeebÛee oHeâveefJeOeer GjkeâCÙeele Deeuee. efJeOeer Demee veJnleeÛe lees. vegmeles oHeâve nesles. ieefjyeebleuÙee ieefjyeeÛee oHeâveefJeOeer lÙeebvee efceUeuee. lÙeebÛÙee KeeÛespeJeU nesleer DeJeIeer Ûeej ceeCemes. øeâeefvmemkeâes meebÛesme Ùee veeJeeÛee Skeâ heesleg&ieerpe Fmece, Debleesveer efÛeVeeceve DeeefCe oHeâve keâjCÙeemee"er KeeÛe KeesoCeejs oesve Deeeføeâkeâve iegueece. KeesueJej KeesouesuÙee KeeÛesle lÙeebÛee ce=leosn "sJeCeej DeeefCe lÙeeÛÙeeJej ceeleer Dees{tve IesCeej leesÛe npej DemeuesuÙeebhewkeâer Skeâeves nUtÛe megÛeJeues, ‘‘KeeÛesceOÙes osneÛÙee Keeueer DeeefCe osneÛÙee Je Ûegvee šekeât Ùee. lesÛe DeefOekeâ ßesÙemkeâj. lÙeecegUs ceebme ueJekeâj kegâpesue DeeefCe DeJeIeer ne[s lesJe{er jenleerue. leer ne[s Yeejle osMeer vesCÙeeÛeer FÛÚe pej kegâCeer ØeoefMe&le kesâueerÛe lej lesÛe DeefOekeâ efkeâHeâeÙeleMeerj "jsue. Ùee metÛevesuee ogmeNÙee efleIeebÛeer mebceleer efceUeueer. cnCetve lees osn hegvne Jej GÛeueCÙeele Deeuee. yeepetÛÙeeÛe penepeeceOetve ÛegvÙeeÛÙee Ûeej ieesCeer GlejefJeCÙeele DeeuÙee. oesve ieesCeer ce=leosneÛÙee Keeueer efjÛeJeCÙeele DeeuÙee. oesve Jej DeesleCÙeele DeeuÙee. nslet ne keâer, lees osn ueJekeâjele ueJekeâj kegâpetve ve° JneJee. leodveblej MeJehesšerÛes PeekeâCe yebo kesâues iesues. KeeÛe Ye¤ve Iesleueer iesueer. peeiesÛÙee yeeyeleerle Ûegkeâecetkeâ nesT veÙes cnCetve meYeesJeleeueer mLeueoMe&keâ oie[ ceeb[ues iesues. YeefJe<Ùeele lÙeebÛÙee mebIeeÛÙee SKeeÅee JÙekeäleerves pej ÙesCÙeeÛeer FÛÚe ØeoefMe&le kesâueerÛe lej lÙeeuee ner KetCeiee" ceoleerÛeer "jeJeer DeeefCe Ùee Deesmee[ peeieslener lÙeeuee Ùee ØesleeÛeer peeiee menpe DepeceeJelee ÙeeJeer Ùeemee"er.’’
 hejbleg yeeÙeyeue cnCeles, ‘‘ceeCemeeÛes ceeie& ns osJeeÛes ceeie& veJnsle. osJeeÛes efJeÛeej ns ceeCemeeÛes efJeÛeej veJnsle.’’ Heâe. øeâeefvmeme PesefJeDej ¢eebÛÙee ce=lÙetÛÙee JesUsuee DeLeJee lÙeebÛÙee oHeâveefJeOeerÛÙee JesUsuee DeodYegle iees°er leMee keâener Ie[uÙee veenerle. veJeues Ie[ueer veenerle.
 ¢ee oHeâveefJeOeerveblej megceejs hebOeje efoJemeeveblej ‘meeblee ›egâPe’ Ùee penepeeJejerue lÙee ceueekeäkeâeJeemeerÙe Gce&š ke@âhšveves Ùee kesâefJeueJeeCÙee ØemebieeefJe<eÙeer efueefnues Deens,
 ‘‘ef¡emlemesJekeâ, øeâeefvmeme FLes cejCe heeJeuee. lÙee ce=lÙetYeesJeleer meebieCÙeemeejKeer veJeueeF& DeMeer keâesCeleerÛe veJnleer. yeesšerJejerue DevÙe ØeJeeMeebvee cejCeesòej hegjCÙeeÛes Øemebie ÙeeJesle, leMeeÛe Øekeâejs mebefÛeDeve yesšeJej lÙeeuee hegjCÙeele Deeues Deens. pej lÙeeÛes Mejerj ceueekeäkeâeuee vesCÙeepeesiÙee DeJemLesle Demesue lej ÙeesiÙe JesUsuee DeeheCe les IesTve peeT. veenerlej efleLes Deeheueer efveboe keâjCÙeele megKe ceeveCeejs pes efJejesOekeâ ef¡emleer Deensle les cnCeleerue keâer, lÙeebÛÙeehes#ee DeeheCe DeefOekeâ nerve opee&Ûes ef¡emleerpeve Deenesle Lees[sÛe!….’’
 hejbleg lÙee ke@âhšveÛes uesKeve mebheles ve mebheles leesÛe …
 efoveebkeâ 17 HesâyeÇgJeejer 1553 jespeer meeblee ›egâPe Ùee penepeeves efleLes hegvne veebiej šekeâeÙeÛes "jefJeues. DebleesefveÙees ÙeeÛÙee efJevebleervegmeej leer KeeÛe GkeâjCÙeemee"er Je lesLeerue ne[s DeeCeCÙeemee"er Skeâe ØeJeeMeeuee efkeâveeNÙeeJej hee"Jeues iesues; hejbleg lÙee ceeCemeeuee lÙee ce=le Mejerjele keâesCeleener Heâjkeâ he[uesuee efomeuee veener. MejerjeÛee keâesCeleener DeJeÙeJe efJeõthe Peeuesuee efomele veJnlee. lemes efÛevnner keâener efomele veJnles. #eCeeOee&le lÙeeves ceeb[erÛÙee JejÛÙee Yeeieeleuee ceebmeeÛee Skeâ yeesšYej legkeâ[e lees[tve Iesleuee DeeefCe efvejer#eCeemee"er ke@âhšvekeâ[s lees DeeCeuee. ke@âhšveves ce=leosneÛeer leer hesšer penepeeJej DeeCeCÙeeÛee ngketâce mees[uee. hesšerceOÙes DeeCeKeerve Ûegvee efjÛeJeCÙeele Deeuee. leer hesšer ieesoeceele megjef#ele "sJeCÙeele Deeueer. ceueekeäkeâeÛÙee ØeJeemeele GIe[Ÿee mecegõele penepeeJejerue KesUlÙee nJesle lÙee ce=leosneÛeer kegâpeCÙeeÛeer Øeef›eâÙee ÛegvÙeecegUs ueJekeâj heej Ie[sue, DeMeer lÙeeÛeer DeškeâU.
 DeMee Øekeâejs Heâeoj øeâeefvmeme ÙeebÛÙee ce=leosneÛes veJes heJe& meg¤ Peeues. peerJebleheCeer Heâeoj øeâeefvmeme Ùeebveer Gheemeleeheeme keâ¤ve Mejerjeuee pes Yeesie efoues nesles les peCet hegjsmes veJnles. cnCetveÛe keâer keâeÙe lÙee osneÛeer Deelee JesieUer Ùee$ee meg¤ Peeueer. ÙeeÛe heeÙeebveer lÙeebveer cewueesvedcewue heeÙeer ØeJeeme kesâuee neslee. je$evedje$e peeiejCe kesâues nesles. penepeeJejerue peueØeJeemeele Deveskeâ je$eer peeiejCe keâjCÙeele IeeueJeuÙee neslÙee. Jeiee&le efMekeâJeCÙeeme, ieeJeele ØeyeesOeve keâjCÙeeme DeeefCe DeepeeNÙeebvee Yesšer osCÙeeme nsÛe Mejerj JeejbJeej OeeJele-heUle efveIele nesles. ce=lÙetveblejner peCet lÙee Mejerjeuee KeeÛesle efJemeeJee efceUCeej veJnlee. peerJeveele Ùee Mejerjeuee DeJeIeer one Je<ex $eeme Je leeCe YeesieeJee ueeieuee. ce=lÙetveblej cee$e efhe{Ÿeevedefhe{Ÿee lÙee osneuee efJemeeJee ne peCet "eTkeâÛe veener…
 efo. 17 HesâyeÇgJeejer 1553 jespeer ‘meeblee ›egâPe’ ns penepe peheeventve efveIeeues. lÙeele Skeâe cenelcÙeeÛes Øesle Deens, ÙeeÛee meeOee mebMeÙener kegâCeeuee Deeuee veener. 22 ceeÛe& 1553 jespeer les ceueekeäkeâe Ùee yebojeme heesnesÛeues. ceeueJeent penepe mebLeieleerves Deeheuee ØeJeeme keâjle Demeleevee lÙeeÛeer Keyej IesTve yeepetves ogmejer Skeâ Úesšer veeJe õtleieleerves efveIeeueer. leer DeieesojÛe yebojele ÙesTve Le[keâueer nesleer. MeerIeÇieleerves efveIeeuesuÙee lÙee yeesšerÛes ceeuekeâ Je HeâeojebÛes Keeme efce$e øeâeefvmeme [eÙeiees hejsje ns yebojeJejÛÙee Deveskeâ ueeskeâebefveMeer lÙee DeefÉleerÙe ØesleeÛÙee mJeeieleemee"er pesóerÛÙee keâe"eJej GYes nesles.
 ceueekeäkeâe yebojeJej Skeâe Ke[keâeJej ceesle ceeJeueeruee meceefhe&le kesâuesues Skeâ ÚesšsKeeveer ÛeÛe& nesles. lÙee ÛeÛe&ÛÙee cegKÙe JesoerÛÙee hee"erceeies [eWiejeÛÙee KeesyeCeerle leÙeej keâ¤ve "sJeuesues Skeâ Le[ies nesles. lÙeele DeÅeehe kegâCeeuee hegjues iesues veJnles. lÙee DeeKet[ Le[iÙeele HeâeojebÛes Øesle IeeueCÙeeÛes "jues. ce=leemee"er efcemmeeefJeOeer Dehe&Ce keâjCÙeele Deeuee. DeblÙeefJeOeerÛeer ØeeLe&vee Gjkeâueer iesueer. hesšerceOÙes ÛegvÙeele "sJeuesues Øesle yeensj keâe{CÙeele Deeues. ØesleeÛÙee DebieeJej heebIejCÙeele DeeuesuÙee keâehe[euee lemesÛe MejerjeÛÙee DeJeÙeJeebveeosKeerue Ûegvee efÛekeâšuesuee neslee. lÙee ieeJeele oHeâveefJeOeermee"er Øeslehesšer JeehejCÙeeÛeer, DeLeJee Øesle keâhe[Ÿeele iegb[eUCÙeeÛeer, ØeLee veJnleer. lesLeuÙee ØeLesØeceeCes ce=le JÙekeäleerÛee Ûesnsje lesJe{e ®ceeueeves Peekeâuee peeF&. HeâeojebÛee ce=leosn yeensj keâe{CÙeele Deeuee. HeâeojebÛÙee GbÛeerÛÙee ceeveeves Le[ies ueebyeerves keâceer DemeuÙeecegUs ce=leosn DeeleceOÙes JÙeJeefmLele meeceeJetve Iesleuee peeF&vee. lees lemee yemeeJee cnCetve ØesleeÛes cemlekeâ neleeves DeeJeUtve ÚeleerÛÙee efoMesves les oeyeuÙeecegUs ce=leosneÛÙee ceevesuee Fpee nesTve lÙeeuee cegj[ he[ueer, leer keâeÙeceÛeer. leer DeepeJej leMeerÛe Deens. Ke[keâele Demeuesues les Le[ies ÚesšŸee-cees"Ÿee oie[ebveer Je ÛegveKe[erves YejCÙeele Deeues. ceeleeryejesyej oie[-OeeW[s Je¤ve Le[iÙeele he[le Demeleevee lÙeebÛÙee Jepeveeves Mejerjeuee peKecee JneÙeÛÙee lÙee PeeuÙeeÛe. DeMee Øekeâejs ceeÛe&heemetve Dee@iemšheÙeËle peJeUpeJeU heeÛe ceefnves lees ce=leosn lÙee Le[iÙeele jeefnuee.
 15 Dee@iemšÛee efoJeme Gpee[uee. Heâe. pee@ve yesDeje Ùeebvee Heâeoj øeâeefvmeme ÙeebÛes ceuegkeäkeâe efceMeveceOeerue GòejeefOekeâejer cnCetve vesceCÙeele Deeues nesles. Heâeoj øeâeefvmeme lÙeebvee DeeoMe&mLeeveer DemeuÙeecegUs Dee"-veT ceefnvÙeebhetJeea osJeeIejer iesuesuÙee lÙeebÛÙee osneÛes heeJevekeâejer oMe&ve IesleuÙeeefMeJeeÙe DeeheCe keâeÙe&Yeej mJeerkeâe¤ veÙes, Demes lÙeebvee Jeešle nesles. cnCetve ceOÙeje$eerÛÙee megceejeme [eÙeiees hejsje Ùeebvee meesyele IesTve lÙeebveer les Le[ies keâesCelÙeener ØekeâejÛee DeeJeepe ve keâjlee Gkeâjues. lesLetve ce=leosn yeensj keâe{uee.
 ce=leosn DeÅeehe leepeeleJeevee heentve lÙeebvee Dee§eÙee&Ûee OekeäkeâeÛe yemeuee. Mejerj veeMe heeJele ÛeeueuÙeeÛee ueJeuesMener kegâ"s peeCeJele veJnlee. cee$e keâyej DeeKet[ DemeuÙeecegUs Je ceevesuee lemesÛe DebieeJej oie[ebÛee ceej yemeuÙeecegUs MejerjeJej peKeceebÛes keâener ›eCe peeCeJele nesles. oie[-OeeW[ŸeebÛÙee ceejecegUs HeâeojebÛes veekeâ oyeues iesues nesles. ÛesnsNÙeeJej peKecee PeeuÙee neslÙee. [eJÙee yeepetuee cees"Ÿee oie[eves peKece leÙeej kesâueer nesleer.
 leepeeleJeevee Demeuesuee lees Deueewefkeâkeâ ce=leosn KeeÛesceOÙes hegvne o[heuee peeT veÙes, ne efJeÛeej MesJešer [eskesâ Jej keâe{t ueeieuee. cnCetve je$eerÛÙee DebOeejeleÛe lÙeebveer les Le[ies lemesÛe Ye¤ve Iesleues. DebOeejeÛÙee he[ÅeeDee[ lÙeebveer lees ce=leosn lesLetve keâe{tve hejsje ÙeebÛÙee Iejele vesuee. hejsje DeeefCe Heâeoj PesefJeDej Ùee oesIeebveer efceUtve ÛeerveÛÙee jepeeuee YesšeroeKeue cnCetve osCÙeemee"er Kejsoer kesâuesues Meener JeŒe lÙee ce=leosneJej hemejues. lees osn veJÙee hesšerle IeeueCÙeele Deeuee. 11 ef[meWyejheÙeËle lÙee ce=lehesšerÛes iegefhele jeKeues iesues. ieesJÙeeuee peeCeeNÙee Skeâe penepeeJej les Ûe{Jeues iesues. leeJeesje ieeJeÛes jefnJeeMeer yeÇoj Fce@vÙegSue Ùeebveer lÙee ce=leosneÛeer meeLe-meesyele kesâueer.
 16 ceeÛe& 1554. PeeJeàÙeebÛÙee jefJeJeejÛÙee DeeOeerÛee Meg›eâJeej. MegYeMeg›eâJeejÛee Deeouee Meg›eâJeej. ce=leosn ieesJÙeeÛÙee efkeâveeNÙeeJej ÙesTve heesnesÛeuee. leceece veiejer efkeâveeNÙeeJej ÙesTve Le[keâueer nesleer. MeemekeâerÙe DeeefCe Oeeefce&keâ Jeefj‰peve DeeefCe ieesJÙeeÛes Jne@F&meje@Ùe lÙeeÛÙee pebieer mJeeieleemee"er yebojeJej GYes nesles. Jne@F&meje@ÙeÛee leceece ueJeepecee neslee. JesieJesieàÙee mebIešveebÛes ØeefleefveOeer nesles. iejerye – ßeerceble, heg®<e-efŒeÙee, cegues-yeeUs Deeoer ceb[Uer Deeheues "sJeCeerleues keâhe[s heefjOeeve keâ¤ve DeeheCe peCet SKeeÅee meCee-megoermee"erÛe Deeuees Deenesle, DeMee Leešele GYes nesles. meJe& ef¡emlecebefojeble IebšebÛes efveveeo JneJesle DeeefCe efkeâuuÙeeleuÙee meJe& leesHeâebÛes OJeveer-ØeefleOJeveer DeekeâeMeele IegceeJesle, Demes Heâcee&ve Jne@F&meje@Ùeves keâe{ues nesles. ce=leosneÛÙee DeMee Meener mJeeieleeefJe<eÙeer ÛeÛe&ÛÙee Jeefj‰ DeefOekeâeNÙeebÛee keâeshe DeeheCe mJele:Jej Dees{tve IessT veÙes, Demes ieesJÙeeleerue ÛeÛe&ÛÙee DeefOekeâeNÙeebÛes cele JÙekeäle Peeuesues Demeues lejer lÙeeuee ve pegceevelee Jne@F&meje@Ùeves ne meeje ueJeepecee GYee kesâuee neslee. pespJeerš Oece&ieg¤bÛes cegKÙeeefOekeâejer Deeues. DeblÙeefJeOeer ne Oeeefce&keâ heæleervesÛe heej hee[eJee Demee lÙeebveer Dee«en Oejuee. ØeslehesšerYeesJeleer ueeskeâebÛeer Pegbye[ G[eueer nesleer. jmles ueeskeâebveer Ye¤ve Jeenle nesles. meble hee@ue keâe@uespeÛÙee ØeJesMeÉejeheÙeËle ce=lehesšer IesTve peeCes peJeUpeJeU ogjeheemle Peeues nesles, veJns, DeMekeäÙe Peeues nesles. cnCetve keâe@uespeÛÙee ØeeLe&veeueÙeeheÙeËle efcejJeCetkeâ heesnesÛeleeÛe Jne@F&meje@ÙeÛÙee Je DevÙe Oeeefce&keâ Je mejkeâejer ceevÙeJejebÛÙee DeefOeke=âle efvejer#eCeemee"er Øeslehesšer GIe[ueer iesueer. ueeskeâebÛeer SkeâÛe Pegbye[ G[eueer. lÙeebveer Heâeojebvee Deveskeâ JesUe peJeUtve heeefnues nesles. Deelee lÙeebvee lÙeebÛee ce=leosn peJeUtve heeneÙeÛee neslee. lÙeeuee ceeveJebovee ÅeeÙeÛeer nesleer. Øesle ueJekeâj hegjues peeT veÙes, Demee lÙeebÛee Dee«en neslee. lÙeeuee ceevÙelee osCÙeeefMeJeeÙe ogmeje heÙee&ÙeÛe veJnlee.
 ueeskeâebÛÙee oMe&veemee"er meueie leerve efoJeme Øesle GIe[s "sJeues iesues. efcejJeCegkeâeruee Je ieoeauee Deble veJnlee. hesšerpeJeU ueeskeâ Ùesle nesles. Yekeäleerves heg{sheg{s mejkeâle nesles. kegâCeer lÙeeÛÙee heeÙeeÛes Ûegbyeve Iesle nesles, kegâCeer lÙeeÛÙee jesPejeruee mheMe& keâjerle nesles, kegâCeer lÙeeÛÙee neleele DemeuesuÙee ›egâmeeuee, ®ceeueeuee DeeefCe DevÙe ÚesšŸee-cees"Ÿee Jemletbvee YeefkeälehetJe&keâ mheMe& keâjle keâjle heg{s mejkeâle nesles. MesJešÛÙee efoJeMeer Deieoer ceOÙeje$eerÛÙee megceejeme ieoea Deesmejuesueer heentve ce=leosn veJeerve MeJehesšerle IeeueCÙeele Deeuee DeeefCe lÙeeJej veJeerve keâhe[s heebIe¤Ce JesoerpeJeU DemeuesuÙee veJeerve Le[iÙeele les "sJeCÙeele Deeues. Dekeâje Je<eeËhetJeea pees ieesJÙeeÛÙee YetceerJej DeJelejuee neslee, lees ceneceeveJe DeKesjerme ieesJÙeeÛÙee Yetceerle efJemeeJeuee. (heg{s Ûeeuet…)