सुवार्ता

 cee@efvme. øeâeefvmeme keâesefjÙee
 
 Jeejs yeoueuesues keâer Yejkeâšuesues?
 15Dee@iemš 1947 jespeer mJeeleb$Ùe efceUeuesuÙee Yeejle osMeeves Deueerkeâ[sÛe mJeeleb$ÙeeÛee ‘Dece=le ceneslmeJe’ meepeje kesâuee. pes ueeskeâ mJeeleb$Ùe ue{Ÿeele nesles DeeefCe mJeeleb$Ùeemee"er pÙeebveer Deelceyeefueoeve kesâues nesles, les meJe& ‘ÙeeÛeer osner, ÙeeÛeer [esUe’ pÙeebveer heeefnues nesles, Demes ueeskeâ ¢ee osMeeÛes jepÙekeâlex Peeues. lÙeeJesUsuee mJeeleb$ÙehetJe& keâeUele pes Jeejs DevegYeJeues nesles, lÙeebÛeer heeÕe&Yetceer ue#eele "sJetve Oece&efvejhes#elee ns jepÙeIešvesleues cetuÙe DeeheuÙee vepejsmeceesj melele leUhele "sJetve ne osMe yengjbieer, yeng{bieer DemeuÙeecegUs lÙeeÛes Oecee&leerle jepÙe ns peieeleues DeefÉleerÙe Demes je°^ Deens, ns peieeuee oeKeJetve efoues. keâefJeJeÙe& jJeeRõveeLe šeieesj cnCeleele keâer, ‘‘Yeejle ner meJe&OeceeËÛeer mebcesueveYetceer Deens’’, ¢ee keâJeer keâuhevesuee MeesYetve efomesue DeMee ØekeâejÛeer jepÙeJÙeJemLee megjUerle Ûeeuet nesleer. Oecee&ÛÙee veeJeeves DeOetveceOetve efpelekeäÙee Jesieeves JeeJešUer G"eÙeÛÙee, eflelekeäÙeeÛe Jesieeves lÙee MeceuÙee peeÙeÛÙee. JeeJešU G"JeCeeNÙee keâener ceespekeäÙee ueeskeâebvee Deeheuee keâenerlejer iewjmecepe Peeuee neslee, ns OÙeeveele ÙesleeÛe leer JeeJešU Meceueer peeÙeÛeer. ¢ee YeejleKeb[ele meJe&$e Meeblelee hemejeÙeÛeer DeeefCe meJe& OeceeaÙeebÛes meieUs JÙeJenej megjUerleheCes ÛeeueeÙeÛes. keâejCe ¢ee OejleerÛee mLeeÙeerYeeJe Deens meefn<Ceglee.
 ‘meJexveece megefKeveece mevleg :
 meJex mevleg efvejeceÙe: ~’
 ner Deeheueer DeefleØeeÛeerve hejbhejeiele YeejleerÙe efMekeâJeCe Deens.
 Deepe Yeejle osMeeÛeer nesT Ieeleuesueer De"jeJeer hebÛeJeeef<e&keâ ueeskeâmeYee efveJe[Cetkeâ JesMeerJej Deeueer Deens; veJns leer Gbyej"ŸeeJej ÙesTve Oe[keâueer Deens. peieeleerue meJeeËle cees"Ÿee ueeskeâMeenerleerue 97.6 keâesšer veeWoCeerke=âle celeoej celehesšerkeâ[s peeCeej Deensle. DeeheuÙee ceneje°^ele 19 SefØeue les 20 ces heÙeËle ceefnvÙeeYejele 5 šhhÙeebceOÙes celeoeve nesCeej Deens. 4 petve jespeer DeeheuÙeeuee ¢ee celeoeveeÛes Debeflece Gòej efceUCeej Deens. keâeÙe Demesue ns Gòej? lÙeekeâ[s meieàÙeebÛeer vepej ueeieueer Deens. Deieoer ¢ee keâeUele keâener ueeskeâ DeeheuÙee Gbyej"ŸeeheÙeËle ÙesCeej Deensle Je DeeheCe keâesCelÙee Oecee&Ûes DevegÙeeÙeer Deenesle, ns he[leeUtve heenCÙeeÛeer MekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener. keâejCe DeMee mebkegâefÛele efJeÛeejØeCeeueerÛes ueeskeâ yengOeceeaÙe Demeuesueer Deeheueer YeejleYetceer ‘SkeâOeceea’ keâe vemeeJeer? DeMee mebkegâefÛele Je Ieelekeâ efJeÛeejmejCeerÛÙee YeesJeNÙeele De[keâues Deensle. ¢ee Yeejle osMeeÛeer mebmke=âleer DeeefCe efleÛee Fefleneme he[leeUtve heenCÙeeÛeer #ecelee lÙeebÛÙeele DemelesÛe Demeb veener DeeefCe pej Demeueer lej leer he[leeUtve heenCÙeeÛes ßece lÙeebveer Iesleuesues DemeleeleÛe Demes veener; Gueš ÛegkeâerÛee Fefleneme efueefnCÙeekeâ[s ceeie&›eâceCe keâjerle Deensle. ¢ee meeNÙee iees°eRÛee ØelÙeÙe ÙeslÙee Skeâ-oesve ceefnvÙeele DeeheuÙee ieeJeeÛÙee JesMeerJej pes Jeejs IeeWIeeJeCeej Deensle, les meebieeÙeuee lep%eebÛeerÛe iejpe Deens, Demes veener.
 cegefmuece Oece& Je ef¡emleer Oece& ns hejosMeeletve Deeues Deensle, Demee keâener ueeskeâebÛee iewjmecepe Peeuesuee Deens. kesâJeU ne Oece&Ûe veJns; lej ¢ee Oecee&Ûes DevegÙeeÙeer hejosMeeletve Deeues Deensle Je lÙeebveer lÙee osMeeble hejle peeJes, DeMeer nekeâešer osKeerue keâener Øemeej ceeOÙeceebletve DeeheuÙee keâeveebJej Ùesle Deens. Oece& yeens¤ve Deeues Deensle, ¢eeÛeer meejer he[leeUCeer osKeerue kesâueer peele veener. meoj OeceeËÛes DevegÙeeÙeer ¢eeÛe ceeleerleues Deensle, ¢eeÛe mebmke=âleerleues Deensle, ¢eeÛe osMeeleues Deensle, ¢eeÛeer meeOeer MeneefveMee osKeerue kesâueer peele veener. lÙeecegUs Deejeshe, ØelÙeejeshe ns GIe[ GIe[ kesâues peeCÙeeÛeer MekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener. osMeeÛÙee mJeeleb$Ùeeveblej Peeues veJnles lesJe{s peeleerÙe Je OeceeaÙe OeÇgJeerkeâjCe nesT heenele Deens Je lÙeeÛee ØeYeeJe ÙeslÙee efveJe[CegkeâerJej he[sue keâer keâeÙe, DeMeer Yeerleer JÙekeäle kesâueer peele Deens. lÙee °erves ÙesCeejer ueeskeâmeYee efveJe[Cetkeâ ner osMeefve‰eefYecegKe Demesue keâer Oecee&efYecegKe Demesue ¢eekeâ[s peeCekeâejebÛes ue#e ueeieuesues Deens.
 cegmueerce Oece& Je ef¡emleer Oece& ¢eebÛeer cegUs ¢ee Yetceerle, DeeheuÙee ceeleerle, YeejleerÙe mebmke=âleerle Je YeejleerÙe hejbhejsle KeesueJej iesueer Deensle, leer he[leeUtve heenCÙeeÛeer lemeoer peeCekeâejebvee IÙeeJeer ueeieCeej Deens. lemes kesâues veener lej yeoueuesues Jeejs ns Yejkeâšues peeCÙeeÛeer MekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener. lÙee meboYee&le keâener ef¡emleer ueeskeâebveer Deeheueer Oeeefce&keâ mebmke=âleer ¢ee YeejleYetceerle DeepekeâeueÛeer vemetve efleuee oesve npeej Je<eeËÛee Fefleneme Je hejbheje Deens. ¢eeGueš ÙegjesheceOÙes ef¡emleer Oece& ÙesCÙeeDeieesoj lees ¢ee YeejleYetceerle neslee, ns DeOeesjsefKele kesâues iesues heeefnpes. ef¡emleer Oece& Je yeeÙeyeueÛeer hejbheje ¢eeÛee Giece Ùegjeshe Keb[ele Peeuesuee vemetve lees DeeheuÙee DeeefMeÙee Keb[eleÛe Peeuesuee Deens Je lÙeebÛee Giece DeeheuÙee Yetceeruee Deieoer peJeUÛee Deens, ns DeeheCe efJeme¤ve ÛeeueCeej veener.
 ØeYet ÙesMet ef¡emleeves ef¡emleer Oecee&Ûeer mLeehevee kesâueer ns efveefJe&Jeeo Deens. ÙesMet ef¡emle ne Ssefleneefmekeâ Oece&mebmLeehekeâ Deens. lÙeeÛÙee pevceeheemetve FmeJeer meveeÛeer meg®Jeele nesles Je pesJne pesJne DeeheCe keâesCelÙeener omleeSsJepeeÛeer meg®Jeele ner leejerKe Je meeue šeketâve keâjlees, lesJne DeØelÙe#eheCes ef¡emlepevceeÛee GuuesKe lÙeeÛÙeeJej keâjle Demelees, ns efJeme¤ve ÛeeueCeej veener. ceie les keâesCelesner keâeieohe$e Demees, he$eJÙeJenej Demees Jee OeveeosMe Demees.
 ef¡emleer Oece& Deieoer lÙeeÛÙee mLeehevesÛÙee JesUer, meg®JeeleerÛÙee keâeUele DeeheuÙee Yeejle osMeele Deeuee. lÙeeuee Deelee oesve npeej Je<eeËÛeer DeKeb[ hejbheje Deens. ÙesMet ef¡emleeÛes peJeUÛes yeeje efMe<Ùe nesles. lÙeeuee lÙeebveer ‘Øesef<ele’ cnCetve GheeOeer efoueer nesleer. lÙee Øesef<eleebhewkeâer meble Lee@ceme Je meble yeeLeexueesefceÙees ns DeeheuÙee ¢ee Yeejle Yetceerle Deeues nesles. pesJne Ùegjesheuee ef¡emleer Oecee&ÛÙee GieceeÛeer Ûeentuener ueeieueer veJnleer, lÙee keâeUele heefnuÙee Melekeâele F.me. 50ceOÙes ÙesMetÛee Øesef<ele meble Lee@ceme ne Yeejleele Deeuee Je ÙesMetÛee ogmeje Øesef<ele meble yeeLeexueefceÙees ne heefnuÙee Melekeâele F.me. 67 ceOÙes Lesš DeeheuÙee Gòej keâeskeâCeele Deeuee neslee. ØeYet ÙesMetÛÙee mJeiee&jesnCeeveblej meble yeeLeexueesefceÙees ¢eeves Deeefce&efveÙee Øeebleele DeeheuÙee Oece&ØemeejeÛÙee keâeÙee&uee meg®Jeele keâ¤ve cepeue-ojcepeue keâjerle Keg<keâerÛÙee ceeiee&ves DejsefyeÙee, DeHeâieefCemleeve, yeuegefÛemLeeveceeiex Kewyej efKeb[erletve lees hebpeeyeele Glejuee Je lesJne KÙeeleveece DemeuesuÙee keâuÙeeCe yebojeÛÙee Gòejskeâ[erue keâeskeâCe Øeebleele lÙeeves leU "eskeâuee. lÙee keâeUer keâuÙeeCe Je meesheejs (Methee&jkeâ) ner heef§ece efkeâveejheóerJejerue oesve ØecegKe yebojs DemeuÙeecegUs lesLes lÙeebveer Oece&ØeÛeejeuee meg®Jeele kesâueer. ¢eeÛeeÛe DeLe& Demee keâer, ef¡emleer Oecee&Ûes yeerpeejesheCe oesve npeej Je<eeËhetJeea DeeheuÙee ¢ee keâeskeâCeYetceerle Peeues.
 F.me. 325ceOÙes veeÙeefmeÙee ÙesLes mebheVe PeeuesuÙee efyeMeheebÛÙee peeieeflekeâ heefj<eosceOÙes DeeheuÙee keâuÙeeCe Øeebleeleerue efyeMehe lÙee cenemeYesuee npej DemeuÙeeÛee Lesš GuuesKe Deens. pÙee DeLeea DeeheuÙee keâuÙeeCe ÙesLes efyeMeheebÛeer efveÙegkeäleer keâjCÙeele Deeueer nesleer, lÙee DeLeea ¢ee efJeYeeieele hegjsMee ØeceeCeele ef¡emleer Oece& hemejuesuee neslee. F.me. 520 les 525 ¢ee ojcÙeeve FefpeefhMeÙeve ØeJeemeer keâe@meceme ¢eeves Yeejleele Deveskeâ ef"keâeCeer Yesšer efouÙee. lÙeeves DeeheuÙee ØeJeemeJeCe&veele meneJÙee Melekeâele meesheejs DeeefCe keâuÙeeCe ÙesLes ef¡emleer Oecee&ÛÙee mece=æ Jemeenleer DemeuÙeeÛeer Ssefleneefmekeâ veeWo kesâueer Deens. ner Deeheueer meejer hetJe&hejbheje Demeleevee oesve-Ûeej MelekeâebhetJeea heesleg&efiepeebveer, DeLeJee oesve-leerve MelekeâebhetJeea efyeÇefšMeebveer ¢ee YeejleYetceerle ef¡emleer Oece& DeeCeuee Je lÙeeÛeer heeUscegUs Yeejleele KeesueJej iesuesueer veenerle, ¢ee Yeüecekeâ mecepegleerves ‘pÙee osMeeletve legcner Deeueele lÙee osMeeble legcner hejle pee’, Demee pees DeheØeÛeejeÛee jeU G"efJeuesuee Deens lees efkeâleer DeLe&nerve Deens DeeefCe DeeheCe ¢ee Yeejle Yetceerleerue ef¡emleer Oecee&ÛÙee ØeoerIe& Je hegjeleve ØeJeemeeÛeer peeCe "sJeCes iejpesÛes Deens, ns DeeheuÙee ue#eele ÙesF&ue.
 meOÙee efveJe[CegkeâerÛes Jeejs Jeent ueeieues Deensle. les Jeejs IeeWIeeJeCeej Deensle Je lÙee JeeNÙeebletve ØeJeeme keâjleevee ef¡emleer OeceeaÙeebJej keâener efyeveyeg[eÛes Deejeshe-ØelÙeejeshe kesâues peeCÙeeÛeer MekeäÙelee veekeâejlee Ùesle veener. lÙeekeâefjlee DeeheCee meJeeËvee ÙesLeerue ef¡emleer Oecee&ÛÙee GieceeÛeer Je lÙeeÛeer heeUscegUs ¢ee Yetceerle efkeâleer KeesueJej iesueer Deensle, ¢eeÛeer peeCeerJe DemeCÙeeÛeer iejpe Deens.
 ¢ee Yeejle Yetceerle ef¡emleer Oece& veececee$e DeefmlelJeele veener, lej lees Ûeebieuee HeâesHeâeJeuesuee Deens. mesJeekeâeÙee&ÛÙee meboYee&le Yeejleeleerue meJe&OeceeaÙe ueeskeâebheg{s ¢ee OeceeaÙeebÛee DeeoMe& Deens. Mew#eefCekeâ, JewÅekeâerÙe Je meceepemesJee cnCetve ef¡emleer mebmLee Kes[Ÿee-hee[Ÿeebheemetve les MenjebheÙeËle pes keâeÙe& keâjerle Deens lÙeeuee lees[ veener. DeeheuÙee osMeeÛes kewâkeâ ceeleyyej vesles Je lÙeebÛeer cegues, veeleJeb[s ¢eebveer ¢ee ef¡emleer Mew#eefCekeâ mebmLeeble %eeveeÛes Oe[s efiejJeues Deensle. ef¡emleer ueeskeâebÛÙee DeejesiÙekeWâõele MenjeleerueÛe veJns; lej Kes[Ÿeehee[Ÿeebleerue ueeskeâebÛÙee peKeceeJej kesâJeU HegbâkeâjÛe ceejueer peele veener, lej peKecee yegpeJetve Je jesie cetUeletve efveheštve keâe{ues peeleele, ns veceto keâjeÙeÛeer iejpe DeensÛe keâe?
 DeeheuÙee ¢ee YeejleYetceerle Deepeefceleerme npeejes Mew#eefCekeâ mebmLee Je lÙeentve peemle ®iCeeueÙes Denesje$e mesJeekeâeÙe& keâjerle Deensle Je lÙeeÛee GheYeesie YeejleeceOeerue meJe&OeceeaÙe veeieefjkeâ Iesle Deensle. DeMeer heeÕe&Yetceer Demeleevee ne Oece& hejkeâerÙe Deens, Deueerkeâ[Ûee Deens, DeMee DeheØeÛeejebÛes Jeejs Jeent ueeieues lej les LeesheefJeCÙeeÛeer peyeeyeoejer peeie=le DeeefCe peeCekeâej veeieefjkeâebÛeer, JeeÛekeâebÛeer Deens. lÙeeÛes Gòej DeeheCe DeeheuÙee ceneje°^ele efoveebkeâ 19 SefØeueheemetve 20 ces heÙeËleÛÙee 31 efoJemeebÛÙee keâeUele osCeej Deenesle. Deepe DeeheCe DebOeejele ÛeeÛehe[le Deenesle. meOÙeeÛes Jeejs Yejkeâšuesues Deensle. mJeieeaÙe ØekeâeMeeÛeer DeeheuÙeeuee iejpe Deens… keâejCe Deeheues cetUele mebefJeOeeveÛe OeeskeäÙeele Deens.